اگر به شما بگویند می‌توانید در خانه، با موبایل یا لپ‌تاپ، در دوره‌ای از دانشگاه استنفورد شرکت کنید و مدرک معتبر بین‌المللی بگیرید، باور می‌کنید؟ کورسرا دقیقا همین امکان را فراهم کرده است. یک پلتفرم آموزش آنلاین که مسیر یادگیری را برای میلیون‌ها نفر در دنیا تغییر داده و حالا در دسترس شماست. در این مقاله قرار است با تمام جزئیات کورسرا آشنا شوید؛ از نوع دوره‌ها و اعتبار مدارک گرفته تا روش دریافت Financial Aid و نحوه ثبت‌نام رایگان و پرداخت در ایران؛ با ما همراه باشید.
مدرک کورسرا (Coursera) چیست؟
کورسرا یکی از شناخته‌شده‌ترین و معتبرترین پلتفرم‌های آموزش آنلاین در جهان است که از سال ۲۰۱۲ با هدف «در دسترس قرار دادن آموزش باکیفیت برای همه» فعالیت خود را آغاز کرد. این وب‌سایت توسط دو استاد برجسته هوش مصنوعی از دانشگاه استنفورد پایه‌گذاری شد و خیلی زود با همکاری دانشگاه‌های معتبری مثل استنفورد، پرینستون، پنسیلوانیا و میشیگان به یکی از پیشگامان آموزش آنلاین تبدیل شد. کورسرا در حال حاضر دوره‌هایی را در حوزه‌های متنوعی مثل مهندسی، علوم کامپیوتر، فیزیک، زیست‌شناسی، داروشناسی، ریاضیات، علوم انسانی، علوم اجتماعی و ده‌ها موضوع دیگر ارائه می‌دهد. آنچه این پلتفرم را متمایز می‌کند، همکاری گسترده با دانشگاه‌ها و اساتید مطرح جهانی است. به‌عبارتی، هر درس در کورسرا توسط متخصصان واقعی و اساتید دانشگاهی طراحی و تدریس می‌شود.
کورسرا دانشگاه نیست، اما چیزی کم‌تر از آن هم ندارد! اگر به‌دنبال آموزش‌های آکادمیک، به‌روز و معتبر هستید، بدون نیاز به حضور فیزیکی در کلاس می‌توانید از طریق کورسرا به این هدف برسید. از سوی دیگر، مدرکی که پس از گذراندن دوره دریافت می‌کنید، یک مدرک بین‌المللی و معتبر است که می‌تواند نقطه قوت مهمی در رزومه‌ی شما باشد، به‌ویژه اگر قصد اپلای یا مهاجرت تحصیلی دارید.
تجربه یادگیری در کورسرا چگونه است؟
دوره‌های کورسرا به‌صورت ترکیبی از ویدئوهای آموزشی، فایل‌های متنی، آزمون‌ها و پروژه‌های عملی ارائه می‌شوند. بسیاری از دوره‌ها زمان‌بندی مشخص دارند و شرکت‌کنندگان باید به‌صورت هفتگی تمرین‌ها یا پروژه‌هایی را ارسال کنند که توسط سیستم ارزیابی خودکار یا هم‌کلاسی‌ها بررسی می‌شود. ویدئوهای آموزشی با کیفیت بسیار خوب ضبط شده‌اند و اغلب به همراه زیرنویس انگلیسی و چند زبان دیگر ارائه می‌شوند (زیرنویس فارسی ارائه نمی‌شود.) امکان کنترل سرعت پخش ویدئو و زیرنویس نیز برای کاربران فراهم است. برای دانلود هر ویدئو نیز باید به‌صورت جداگانه اقدام کنید.
کورسرا تجربه‌ای نزدیک به تحصیل در یک دانشگاه بین‌المللی را بدون نیاز به ترک خانه فراهم می‌کند و همین موضوع، آن را به یکی از انتخاب‌های اول علاقه‌مندان به یادگیری مهارت‌های دانشگاهی و تخصصی در سراسر جهان تبدیل کرده است.
انواع دوره‌های آموزشی کورسرا
حالا که متوجه شدیم کورسرا چیست و چه جایگاهی در دنیای آموزش آنلاین دارد، وقت آن رسیده که با انواع دوره‌هایی که این پلتفرم ارائه می‌دهد بیشتر آشنا شویم. دوره‌های کورسرا را می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد که هرکدام هدف و ساختار خاص خود را دارند:
دوره‌های دانشگاهی کوتاه‌مدت
این دسته، رایج‌ترین نوع دوره‌های کورسراست. آموزش‌هایی که توسط دانشگاه‌های معتبری مثل استنفورد، ییل، میشیگان و غیره طراحی شده‌اند و معمولا بین ۴ تا ۶ هفته زمان می‌برند. این دوره‌ها شامل ویدیو، تمرین، آزمون و پروژه هستند و در پایان با موفقیت در دوره، مدرک معتبری به شما داده می‌شود. برای کسانی که دنبال یادگیری علمی و دانشگاهی به‌صورت فشرده هستند، این گزینه بسیار مناسب است.
دوره‌های تخصصی یا مهارت‌محور (Specializations)
این نوع دوره‌ها مخصوص یادگیری مهارت‌های شغلی و کاربردی مثل تحلیل داده، طراحی UI/UX یا بازاریابی دیجیتال هستند. معمولاً چند درس مرتبط در قالب یک مسیر تخصصی ارائه می‌شوند که طی ۴ تا ۶ ماه به اتمام می‌رسند. در پایان، پروژه‌ای عملی انجام می‌دهید و مدرکی دریافت می‌کنید که می‌تواند در ورود به بازار کار یا ارتقاء شغلی بسیار کمک‌کننده باشد.
دوره‌های بلندمدت با مدرک دانشگاهی (Degrees)
اگر به دنبال دریافت مدرک رسمی کارشناسی یا کارشناسی‌ارشد هستید اما امکان تحصیل حضوری ندارید، این دسته مخصوص شماست. دوره‌های Degree معمولا بین ۱ تا ۳ سال طول می‌کشند و از طریق همکاری با دانشگاه‌های بین‌المللی برگزار می‌شوند. مدرک نهایی هم درست معادل همان مدرکی است که دانشجویان حضوری دریافت می‌کنند.
چه مباحثی در سایت کورسرا آموزش داده می‌شوند؟
کورسرا فعالیت خود را در ابتدا با ارائه‌ی دوره‌های آموزشی در زمینه‌ی یادگیری ماشین (Machine Learning) و علوم مرتبط با هوش مصنوعی آغاز کرد. اما خیلی زود، با استقبال گسترده‌ی کاربران و رشد سریع پلتفرم، دامنه فعالیت‌های آموزشی‌اش را گسترش داد. امروزه کورسرا به یکی از جامع‌ترین منابع آموزش آنلاین در دنیا و دوره‌های متنوعی در حوزه‌های مختلف تبدیل شده است. دوره‌ها در رشته‌های زیر ارائه می‌شود:
- علوم فیزیکی و ریاضی
- علوم انسانی و اجتماعی
- علوم زیستی
- علوم کامپیوتر و فناوری اطلاعات
- مدیریت و بازرگانی
انواع آموزش های آنلاین کورسرا
دوره‌های آموزشی ارائه‌شده در کورسرا فقط از نظر موضوعی متفاوت نیستند، بلکه از نظر کاربرد و مخاطب هدف نیز به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه با رایج‌ترین مدل‌های آموزشی بر اساس نوع استفاده آشنا می‌شویم:
آموزش‌های دانشجو‌محور (Coursera for Students)
این نوع دوره‌ها به‌طور خاص برای دانشجویان طراحی شده‌اند. افراد دانشجو، می‌توانند به بسیاری از دوره‌های کورسرا به‌صورت رایگان یا با تخفیف ویژه دسترسی پیدا کنند. این دوره‌ها به دانشجویان کمک می‌کند تا مهارت‌های شغلی و تخصصی مورد نیاز برای ساختن یک رزومه قوی و ورود به بازار کار را کسب کنند.
آموزش‌های پروژه‌محور یا سازمانی (Coursera for Teams & Business)
کورسرا برای شرکت‌ها، سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و حتی نهادهای دولتی نیز راهکارهای آموزشی اختصاصی ارائه می‌دهد. این برنامه‌ها با عنوان‌های زیر شناخته می‌شوند:
- Coursera for Business: آموزش مهارت‌های شغلی به کارکنان شرکت‌ها
- Coursera for Teams: مناسب برای تیم‌های کوچک و استارتاپ‌ها
- Coursera for Campus: مخصوص دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی برای توسعه مهارت دانشجویان و اساتید
- Coursera for Government: برای ارتقای مهارت کارکنان نهادهای دولتی و سازمان‌های عمومی
مدت زمان این دوره‌ها معمولا بین ۴ تا ۱۲ هفته است و تمرکز آن‌ها بر آموزش مهارت‌های کاربردی و پروژه‌محور برای به‌کارگیری در موقعیت‌های واقعی شغلی و مدیریتی است.
کورسرا برای چه افرادی مناسب است؟
کورسرا برای افراد و گروه‌های متنوعی مناسب است و بسته به هدف یادگیری، تجربه و شرایط حرفه‌ای، می‌توانید از دوره‌های آن بهره‌مند شوید. در ادامه، بررسی می‌کنیم که چه کسانی بیشترین بهره را از Coursera می‌برند:
| گروه هدف | نوع دوره مناسب | مدت زمان | مزیت اصلی |
|---|---|---|---|
| دانشجویان و تازه‌واردان دانشگاه | دوره‌های دانشگاهی کوتاه‌مدت | ۴–۶ هفته | رایگان با ایمیل و تقویت رزومه |
| جویندگان شغل و حرفه‌ای‌ها | Career Certificates | چند ماه | آماده‌سازی سریع برای بازار کار |
| کارکنان شرکت‌ها | Coursera for Business/Teams | ۴–۱۲ هفته | توسعه مهارت تیمی و شغلی |
| علاقه‌مندان به تحصیل جامع | Online Degrees | ۱–۳ سال | مدرک دانشگاهی رسمی |
| یادگیرندگان مستقل | Self-paced | بدون محدودیت | انعطاف کامل در زمان‌بندی |
| حرفه‌ای‌ها و علاقه‌مندان پروژه‌محور | Specializations (با پروژه) | ۴–۶ ماه | یادگیری عملی و ارائه نمونه‌کار |
چگونه بهترین دوره‌های Coursera را پیدا کنیم؟
برای اینکه از بین صدها دوره‌ی آموزشی کورسرا، دقیقا همان دوره‌ای را پیدا کنید که با نیاز، هدف و سطح شما همخوانی دارد، کافی‌ست چند نکته را رعایت کنید. اول از همه، از فیلترهای جستجوی سایت استفاده کنید تا دوره‌ها را بر اساس سطح (مبتدی تا پیشرفته)، مدت زمان، زبان تدریس، نوع مدرک و موضوع مورد نظرتان دسته‌بندی کنید. سپس وارد صفحه دوره شوید و بخش توضیحات (About this course) و سرفصل‌ها را با دقت بررسی کنید؛ این بخش به شما دید شفافی از آنچه در طول دوره خواهید آموخت می‌دهد.
برای انتخاب بهتر، حتما به نظرات کاربران و امتیاز دوره دقت کنید. بررسی تجربه دیگران می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری کمک زیادی کند، مخصوصا اگر از کیفیت تدریس، میزان پروژه‌ها یا پشتیبانی دوره صحبت شده باشد. همچنین اگر تازه‌وارد هستید یا هنوز مردد، می‌توانید بسیاری از دوره‌ها را به صورت رایگان یا با استفاده از نسخه آزمایشی امتحان کنید. به‌این‌ترتیب بدون ریسک مالی، می‌توانید قبل از خرید دوره، مطمئن شوید که مناسب شماست.
مزایای شرکت در دوره‌های کورسرا
شرکت در دوره‌های کورسرا علاوه بر یادگیری آسان و باکیفیت، مزایای مهمی را برای شما به همراه دارد. اول اینکه دوره‌ها توسط بهترین دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی دنیا مانند استنفورد، ییل، گوگل و IBM طراحی شده‌اند و در پایان، مدرک بین‌المللی و معتبر دریافت می‌کنید که می‌تواند رزومه شما را تقویت کرده و در مسیر مهاجرت یا اشتغال مزیت بزرگی محسوب شود. علاوه‌براین، محتوای آموزشی در کورسرا به چندین زبان ارائه می‌شود و از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است.
مزیت دیگر کورسرا این است که می‌توانید با برنامه زمانی منعطف درس بخوانید. دوره‌ها در قالب‌های متنوعی ارائه می‌شوند: از دوره‌های کوتاه‌مدت گرفته تا مدارک دانشگاهی بلندمدت، و از آموزش‌های خودآموز گرفته تا دوره‌های پروژه‌محور. همچنین امکان استفاده رایگان از بسیاری دوره‌ها به‌صورت آزمایشی یا با کمک هزینه تحصیلی (Financial Aid) فراهم است. همه این ویژگی‌ها باعث می‌شود کورسرا انتخابی عالی برای هرکسی باشد که به دنبال رشد حرفه‌ای، مهارتی و تحصیلی است.
تفاوت Coursera با سایر پلتفرم‌های مشابه
در دنیای آموزش آنلاین، پلتفرم‌هایی مثل Udemy ،edX ،Khan Academy و Skillshare هم فعالیت گسترده‌ای دارند، اما چیزی که Coursera را از دیگران متمایز می‌کند، همکاری رسمی با برترین دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی جهان است. در حالی‌که بسیاری از پلتفرم‌ها دوره‌هایی را توسط مدرسین مستقل ارائه می‌دهند، کورسرا آموزش‌هایی را از دانشگاه‌هایی چون استنفورد، ییل، میشیگان، و برندهایی مثل Google و IBM به کاربران ارائه می‌دهد و مدرک نهایی هم از همان مؤسسات صادر می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود که مدرک کورسرا، در رزومه شغلی یا مسیر مهاجرت تحصیلی، ارزش بالاتری داشته باشد.
از طرف دیگر، ساختار دوره‌ها با سرفصل‌های هفتگی، تمرین، آزمون و حتی پروژه پایانی در Coursera بیشتر به کلاس‌های دانشگاهی شباهت دارد. در پلتفرم‌هایی مانند Udemy شما آزادانه هر وقت بخواهید دوره‌ها را می‌بینید، کورسرا گاهی با زمان‌بندی مشخص کار می‌کند و ارزیابی‌های مداوم دارد. همچنین وجود دوره‌های بلندمدت مانند MasterTrack یا Degree Programs در کورسرا، این پلتفرم را به انتخابی عالی برای علاقه‌مندان به یادگیری عمیق و آکادمیک تبدیل کرده است.
آموزش تصویری ثبت‌نام در دوره‌های کورسرا
اگر قصد دارید در دوره‌های آموزشی کورسرا شرکت کنید و در پایان مدرک معتبر دریافت کنید، ابتدا باید در این پلتفرم ثبت‌نام کنید. مراحل زیر شما را به‌صورت کامل راهنمایی می‌کند:
مرحله ۱: ورود به سایت کورسرا
برای شروع، وارد وب‌سایت رسمی کورسرا شوید. توجه داشته باشید که برخی از خدمات این سایت برای کاربران ایرانی محدود شده است. بنابراین اگر بدون استفاده از فیلترشکن یا ابزارهای تغییر IP وارد سایت شوید، ممکن است با پیامی مواجه شوید که شما را از دسترسی به برخی دوره‌ها یا محتواها منع می‌کند. به همین دلیل، پیش از هر اقدامی، مطمئن شوید که فیلترشکن شما فعال است.
مرحله ۲: ایجاد حساب کاربری
پس از ورود به سایت، گزینه‌ای با عنوان Join for Free در گوشه بالای سمت راست صفحه قابل مشاهده است. با کلیک روی این گزینه، فرم ثبت‌نام باز می‌شود. در این فرم لازم است نام، نام خانوادگی، ایمیل و رمز عبور دلخواه خود را وارد کنید. همچنین می‌توانید به‌جای وارد کردن اطلاعات دستی، از طریق حساب گوگل یا اپل خود نیز فرآیند ثبت‌نام را انجام دهید.
مرحله ۳: تکمیل اطلاعات اولیه
پس از ثبت‌نام، سایت از شما می‌خواهد اطلاعات مختصری درباره سوابق کاری، تحصیلی و حوزه‌های مورد علاقه‌تان وارد کنید. این اطلاعات شامل وضعیت دانشجویی، سطح تحصیلات، شغل فعلی یا حوزه‌ای است که در آن تجربه دارید. البته اگر علاقه‌ای به پر کردن این فرم ندارید، می‌توانید با انتخاب گزینه «Skip» این مرحله را رد کرده و مستقیم وارد پنل کاربری خود شوید.
مرحله ۴: دسترسی به پنل کاربری
پس از ورود به حساب کاربری، به داشبورد شخصی خود منتقل می‌شوید که شامل سه بخش اصلی است. در بخش My Courses می‌توانید دوره‌هایی را که در حال حاضر در آن‌ها ثبت‌نام کرده‌اید، مشاهده کنید یا به دوره‌هایی که قبلاً گذرانده‌اید دسترسی داشته باشید. در بخش Accomplishments مدارکی که از پایان دوره‌ها دریافت کرده‌اید نمایش داده می‌شود و در بخش Recommendations کورسرا بر اساس اطلاعاتی که قبلاً وارد کرده‌اید، دوره‌هایی را به شما پیشنهاد می‌دهد که متناسب با علایق و سابقه‌تان باشد.
مرحله ۵: انتخاب دوره و ثبت‌نام در آن
در این مرحله می‌توانید از میان هزاران دوره موجود، دوره دلخواه خود را انتخاب کرده و فرایند ثبت‌نام در آن را آغاز کنید. کورسرا دوره‌های خود را در پنج قالب مختلف ارائه می‌دهد که شامل دوره‌های رایگان، تخصصی، گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای، مدارک دانشگاهی کوتاه‌مدت و دوره‌های کارشناسی‌ارشد آنلاین است. هر یک از این دوره‌ها شرایط، مدت زمان و هزینه متفاوتی دارند. برخی از این دوره‌ها نیز امکان دریافت بورسیه یا کمک‌هزینه دارند و در پایان، مدرک رسمی و قابل استناد ارائه می‌دهند که می‌توانید از آن در رزومه یا برای اپلای استفاده کنید. نحوه گرفتن بورسیه را در متن زیر می‌توانید مطالعه کنید.
روش دریافت Financial Aid در Coursera
برای دریافت Financial Aid در Coursera می‌توانید طبق راهنمای رسمی سایت عمل کنید:
- ابتدا وارد صفحه دوره مورد نظر شوید و در کنار دکمه «Enroll» یا «Enroll for Free» گزینه‌ای به نام Financial aid available یا Learn more وجود دارد. با کلیک روی آن، مسیر درخواست شروع می‌شود.
- پس از انتخاب Continue to application، وارد فرم درخواست خواهید شد. در این فرم باید پاسخ چند سوال ساده بنویسید، از جمله دلایل اقتصادی یا آموزشی برای درخواست کمک مالی، میزان توانایی پرداخت مبلغی، و توضیح دهید که این دوره چگونه به اهداف شغلی یا تحصیلی شما کمک خواهد کرد.
- پس از بررسی و تأیید مواردی مانند موافقت با قوانین، فرم را ارسال کنید و معمولا حدود دو هفته منتظر نتیجه خواهید ماند.
- در صورت تأیید، دسترسی رایگان به دوره فعال می‌شود، و پس از تکمیل موفق دوره (تا ۱۸۰ روز)، مدرک معتبر صادر می‌شود. اگر طی این مدت دوره را کامل نکنید، برای ادامه لازم است مجددا درخواست دهید یا هزینه پرداخت کنید.
نمونه مدرک کورسرا
در تصویر زیر می‌توانید نمونه‌ای از مدرکی که پس از گذراندن موفق دوره‌های آموزشی در پلتفرم کورسرا (Coursera) دریافت می‌شود را مشاهده کنید. این مدرک به صورت رسمی از سوی دانشگاه یا مؤسسه برگزارکننده صادر می‌شود و نشان‌دهنده موفقیت شما در گذراندن یک دوره تخصصی آنلاین است.
اپلیکیشن Coursera برای موبایل
کورسرا برای دسترسی آسان‌تر، اپلیکیشنی کاربردی طراحی کرده که می‌توانید آن را روی گوشی خود نصب کنید. در بخش Explore می‌توانید دوره موردنظر را جست‌وجو کرده و در قسمت Topic دوره‌ها را بر اساس موضوع دسته‌بندی کنید. این اپ بیش از ۱۱ موضوع مختلف را پوشش می‌دهد.
برای یافتن دوره‌های رایگان کافی است کنار نام دوره، عبارت Free Course را جست‌وجو کرده و از فیلترها برای تعیین زبان یا سطح استفاده کنید. پس از ورود به هر دوره، اطلاعات کامل شامل سرفصل‌ها، معرفی مدرس، دوره‌های مشابه و شرایط دریافت مدرک را مشاهده خواهید کرد. برخی دوره‌ها نیاز به انجام پروژه یا تکلیف دارند و در پایان، مدرک دیجیتال قابل اشتراک‌گذاری در لینکدین به شما داده می‌شود. نکته مهم اینکه در بیشتر دوره‌ها، ۲ گزینه پیش روی شماست:
- Purchase Course برای دریافت مدرک با پرداخت
- Enroll/Audit without Certificate برای استفاده رایگان بدون مدرک
در اطلاعات هر دوره، بخش‌هایی مثل Overview (نمای کلی و سیلابس)، Grades (تکالیف و پروژه‌ها)، Forums (بحث با دیگر شرکت‌کنندگان) و Info (معرفی مدرس‌ها) در دسترس‌تان خواهد بود.
پرداخت هزینه دوره Coursera در ایران
برای شرکت در دوره‌های کورسرا، معمولا نیاز دارید هزینه‌ها را به صورت ارزی پرداخت کنید که این موضوع برای کاربران ایرانی به دلیل محدودیت‌ها ممکن است کمی پیچیده باشد. اما جای نگرانی نیست؛ تهران پیمنت به‌عنوان همراهی مطمئن در این مسیر کنار شماست و پرداخت هزینه دوره‌های Coursera را به ساده‌ترین و سریع‌ترین شکل ممکن انجام می‌دهد.
کافی است دوره مورد نظرتان را انتخاب کنید و پرداخت آن را به تهران پیمنت بسپارید. تهران پیمنت با ارائه خدمات پرداخت ارزی سریع، امن و با نرخ مناسب، در کمترین زمان ممکن پرداخت را برای شما انجام داده و دسترسی شما به دوره دلخواه‌تان در کورسرا را فراهم می‌کند.
