مدرک آزمون CFA چیست و آیا برای مهاجرت مناسب است؟

مدرک آزمون CFA یکی از معتبرترین مدارک حرفه‌ای و بین‌المللی در حوزه بازار سرمایه است. آزمون CFA را موسسه CFA برگزار می‌کند و تمرکز این آزمون در حوزه‌های تحلیل بازارهای مالی، مدیریت دارایی، مدیریت سبد سرمایه‌گذاری و تحلیل ریسک است. در این مطلب ابتدا با مدرک آزمون CFA آشنا می‌شویم و در پایان نیز یک روش مناسب برای پرداخت هزینه آزمون CFA پیشنهاد می‌کنیم. با ما همراه باشید.

آزمون CFA چیست؟

آزمون CFA مخفف کلمه Chartered Financial Analyst به معنای «تحلیل‌گر خبره مالی» است. افرادی که در آزمون CFA شرکت می‌کنند، به شرط قبولی، CFA Charter (منشور CFA) را دریافت می‌کنند.
آزمون CFA سه سطح (Level) دارد و برای دریافت مدرک CFA باید بتوانید نمره قبولی را از هر ۳ سطح دریافت کنید. در هر سطح از آزمون، مباحث مشخصی از اصول سرمایه‌گذاری، به‌کارگیری ابزارهای کاربردی، ارزش‌گذاری دارایی‌ها، مدیریت ثروت و پورتفولیو مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تا پیش از سال ۲۰۲۲، سطوح مختلف این آزمون، هر سال ۱ یا حداکثر ۲ بار برگزار می‌شدند و به طور متوسط ۳ تا ۴ سال طول می‌کشید تا متقاضیان در هر ۳ سطح آزمون شرکت کنند. از سال ۲۰۲۳، موسسه CFA برای برگزاری سطوح مختلف آزمون، تاریخ‌های بیشتری را ارائه داده است. زمان‌بندی برگزاری سطوح آزمون CFA به‌شرح زیر است.

• سطح اول آزمون CFA، چهار بار در سال و ماه‌های فوریه، می، آگوست و نوامبر برگزار می‌شود.
• سطح دوم آزمون CFA، سه بار در سال و ماه‌های فوریه، آگوست و نوامبر برگزار می‌شود.
• سطح سوم آزمون CFA، دو بار در سال و ماه‌های می و آگوست/سپتامبر برگزار می‌شود.

تاریخچه پیدایش آزمون CFA

فدراسیون تحلیلگران مالی (FAF) در سال ۱۹۴۷ موسسه CFA را به‌عنوان سازمان خدمات برای متخصصان سرمایه‌گذاری  تاسیس کرد. در سال ۱۹۶۳ آزمون CFA برای اولین‌بار در ۲ کشور آمریکا و کانادا برگزار شد. با گذشت زمان این آزمون جهانی شده و افراد در کشورهایی همچون اروپا، آسیا و استرالیا نیز در این آزمون شرکت کردند. تا سال ۲۰۰۳ بیشتر شرکت‌کنندگان این آزمون در کشور کانادا و آمریکا ساکن بودند، اما از سال ۲۰۰۵ تعداد کسانی که مدرک CFA را گرفته بودند در هند و چین بیشتر از آمریکا و کانادا شده بود!

ساختار و فرمت آزمون CFA چگونه است؟

همان‌طور که مطرح کردیم، آزمون CFA در ۳ سطح برگزار می‌شود که برای شرکت در سطوح بالاتر لازم است در سطوح قبلی، نمره قبولی را کسب کرده باشید. در جدول زیر این آزمون‌ها را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.

نمره‌دهی سوالات چندگزینه‌ای توسط کامپیوتر و نمره‌دهی سوالات تشریحی توسط افراد دارنده مدرک CFA و بر اساس دستورالعمل موسسه انجام می‌شود. علاوه‌بر این، افراد برای اطمینان از صحت نمرات، ۱۰ درصد از سوالات چندگزینه‌ای نمره‌دهی‌شده را مجددا بررسی می‌کنند.

پیش‌نیازهای دریافت مدرک CFA چیست؟

دریافت مدرک دوره CFA یک فرایند دشوار است که شامل آموزش، تجربه و شرکت در امتحانات می‌شود. امتحان‌های CFA شامل سه سطح می‌شوند که هر کدام می‌توانند پیش‌نیازهای متفاوتی داشته باشند. در ادامه با این پیش‌نیازها آشنا می‌شویم.

مدارک تحصیلی و حرفه‌ای مورد نیاز برای شرکت در امتحان CFA

برای اینکه بتوانید در آزمون‌های CFA شرکت کنید، لازم است مدرک لیسانس داشته باشید یا اگر دانشجوی کارشناسی هستید، ۲۳ ماه یا کمتر از آن به فارغ‌التحصیلی شما باقی مانده باشد. علاوه‌بر این، برای شرکت در سطح ۲ امتحان CFA حتما باید در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شده باشید.
از سوی دیگر، قبل از ثبت نام آزمون CFA لازم است ترکیبی از ۴۰۰۰ ساعت سابقه کار حرفه‌ای و تحصیلات عالی در طی ۳ سال را ارائه دهید. دوره تحصیل و تجربه حرفه‌ای نباید با یکدیگر همپوشانی داشته باشند. نیازی نیست که تجربه حرفه‌ای در زمینه سرمایه‌گذاری باشد؛ دوره کارآموزی نیز پذیرفته می‌شود.
سایر پیش‌نیازها عبارت‌اند از:

• زندگی در کشور واجد شرایط (کوبا، کره شمالی، سوریه یا منطقه کریمه واجد شرایط نیستند.)
• تکمیل و ارسال فرم بیانیه رفتار حرفه‌ای (Professional Conduct Statement)
• آمادگی برای شرکت در آزمون به زبان انگلیسی
• پاسپورت

نمونه سوالات آزمون CFA

برای آشنایی با نمونه سوالات آزمون CFA در سه سطح می‌توانید به سه PDF زیر مراجعه کنید.

نمونه سوالات آزمون CFA مرحله اول

نمونه سوالات آزمون CFA مرحله دوم

نمونه سوالات آزمون CFA مرحله سوم

مشاغل مرتبط با مدرک CFA

افرادی که مدرک CFA را دریافت می‌کنند می‌توانند در مشاغل بسیار متنوعی کار خود را شروع کنند. این مدرک به افراد کمک می‌کند تا در کار خود خبره‌تر باشند. مشاغل مرتبط با این مدرک عبارت‌اند از:

• تجزیه‌و‌تحلیل ریسک و مدیریت ریسک
• مدیریت روابط و مدیریت ثروت
• مدیریت و تحلیل ریسک
• کارشناس بیمه و بورس
• استراتژی سرمایه‌گذاری
• حسابرسی و حسابداری
• سبدگردان اختصاصی
• پژوهشگر حوزه مالی
• مشاور حوزه مالی
• برنامه‌ریزی مالی
• مدیریت دارایی
• بانکداری تجاری
• تحلیل اعتباری
• مدیریت سبد
• علم داده

درآمد افرادی که مدرک CFA را دارند چقدر است؟

کسانی که در آزمون CFA شرکت می‌کنند، می‌توانند در شغل‌های زیادی فعالیت کنند. به‌ عبارتی، شغل‌هایی که مدرک CFA به پیشرفت در آن‌ها به شما کمک می‌کند طیف وسیعی دارند. داشتن مدرک CFA می‌تواند برگشت سرمایه‌ای حدود ۸۵ تا ۳۰۰ هزار دلار را برای شما داشته باشد. مدرک CFA می‌تواند سبب پیشرفت و سرمایه‌داری شما شود. 

مراکز برگزار کننده آزمون CFA

متاسفانه آزمون CFA در ایران برگزار نمی‌شود. اما، داوطلبان می‌توانند برای شرکت در این آزمون به کشورهای همسایه مانند ترکیه (سه شهر آنکارا، استانبول و ازمیر)، امارات (دو مرکز برگزار کننده در دبی و ابوظبی) و ارمنستان (یک مرکز برگزار کننده در ایروان) سفر کنند.
توجه: برای مشاهده تمامی مراکز و کشورهایی که این آزمون را برگزار می‌کنند، می‌توانید به صفحه لینک داده شده در سایت اصلی آزمون مراجعه کنید.

تفاوت مدرک CFA با CFTe

در ابتدا باید عنوان کنیم که مدرک هر ۲ این آزمون‌ها در سطح بین‌المللی بسیار معتبر و توسط بسیاری از شرکت‌ها قابل قبول است. اما، تفاوت‌هایی نیز باهم دارند که در ادامه عنوان می‌کنیم.

• مدرک CFTe از عالی‌ترین و جامع‌ترین مدارک در حوزه تحلیل تکنیکال (technical analysis) است، اما مدرک CFA به‌صورت تحلیل بنیادی (Fundamental analysis) است.
• آزمون CFTe در ۲ سطح و آزمون CFA در ۳ سطح برگزار می‌شود.
• هزینه ثبت‌نام در آزمون CFTe مرحله اول و دوم به‌ترتیب ۸۵۰ و ۱۱۵۰ دلار و آزمون CFA هزینه پیش‌ثبت‌نام ۳۵۰دلار، ثبت‌نام زودهنگام ۹۴۰ دلار و استاندارد ۱۲۵۰ دلار برای هر سطح خواهد بود.
• فدراسیون جهانی آمار تحلیل تکنیکال IFTA تایید کرده است که تنها ۳۰ درصد افراد سطح یک و دو آزمون CFTe را قبول می‌شوند. این در حالی است که افراد در آزمون CFA حدود ۵۰ درصد مورد قبول واقع می‌شوند.

اعتبار مدرک آزمون CFA

نتایج آزمون مدرک CFA منقضی نمی‌شود و لازم نیست هر سال در آزمون شرکت کنید. در صورتی می‌توانید مدرک CFA را دریافت کنید و یک CFA Charterholder باشید که در هر ۳ سطح شرکت کرده و نمره قبولی دریافت کنید. البته محدودیت زمانی برای شرکت در سطوح مختلف آزمون CFA وجود ندارد و هر زمان که بخواهید، می‌توانید برای شرکت در سطح بعدی این آزمون اقدام کنید. 

منابع آزمون CFA

اصلی‌ترین منابعی که می‌توانید برای آمادگی در آزمون CFA از آن‌ها استفاده کنید، ۶ جلد کتاب موسسه CFA است که به آن‌ها CBOK می‌گویند. این کتاب‌ها سالانه تغییر می‌کنند که حتما باید منابع جدید را برای آزمون مطالعه کنید. موسسه Schweser یکی از موسسات بزرگ، معروف و محبوب است که امتحان CFA را آموزش می‌دهد. این موسسه هرساله کتاب‌ها و منابعی را ارائه می‌دهد که می‌توانید از آن‌ها برای آمادگی بیشتر استفاده کنید.

۶ جلد کتاب موسسه CFA عبارت‌‌اند از:

• Level I CFA Book 1: QUANTITATIVE METHODS
• Level I CFA Book 2: ECONOMICS,FINANCIAL STATEMENT ANALYSIS
• Level I CFA Book 3: FINANCIAL STATEMENTANALYSIS, CORPORATE ISSUERS
• Level I CFA Book 4: CORPORATE ISSUERS,EQUITY INVESTMENTS,FIXED INCOME
• Level I CFA Book 5: FIXED INCOME,DERIVATIVES, ALTERNATIVEINVESTMENTS, PORTFOLIOMANAGEMENT
• Level I CFA Book 6: PORTFOLIOMANAGEMENT,ETHICAL ANDPROFESSIONALSTANDARDS

چه کسانی می‌توانند در آزمون CFA شرکت کنند؟

آزمون‌های CFA سطح بالایی دارند و قبولی در آن‌ها کاری دشوار و نیازمند تلاش شبانه‌روزی است. طبق گزارشات موسسه CFA کمتر از ۵۰ درصد از داوطلبان در این آزمون می‌توانند موفق شوند و ممکن است خیلی از داوطلبان در مراحل اول و دوم رد شوند و به مرحله سوم نرسند. با این حال، کسانی که در این آزمون قبول می‌شوند شانس کار در همه مشاغل حرفه‌‌ای حوزه مالی را دارند. ۳ دسته از افرادی که می‌توانند در این آزمون شرکت کنند، عبارت‌اند از:

• متخصصان امور مالی: اگر در حوزه فعالیت‌های مالی مانند تحلیل­‌گری و مدیریت دارایی­‌ها مشغول به‌ کار هستید، این مدرک برای شما بسیار مناسب است؛ زیرا باعث پیشرفت شما در کار و تثبیت موقعیت شغلی‌تان می‌شود.
• دانشجویان: زمان دانشجویی بهترین فرصت برای گرفتن مدرک CFA است، زیرا فرصت کافی برای مطالعه و آماده شدن برای این آزمون را دارید. این مدرک در رزومه شما بسیار نقش پررنگی دارد و به شما جایگاه ویژه‌ای نسبت به دیگر دانشجویان می‌دهد.
• دیگر تخصص‌ها: دارا بودن این مدرک برای وکلا و حساب‌داران نیز یک امتیاز محسوب می‌شود و به‌عنوان یک مهارت فنی، تخصص آن‌ها را در حوزه کاری ارتقا می‌دهد و برای نقش مدیریت آماده می‌کند.

شرکت در آزمون CFA چه مزایایی دارد؟

• اولین مزیت شرکت در آزمون CFA، دریافت گواهینامه یا همان منشور CFA است. با دریافت CFA Charter می‌توانید دانش و مهارت‌های خود را ثابت کنید.
• با داشتن مدرک CFA، کارفرمایان می‌دانند شما ادبیات تحلیل بازارهای مالی را می‌شناسید و با قوانین اخلاقی حاکم بر این بازارها نیز آشنا هستید. در واقع، مدرک CFA می‌تواند نشان‌دهنده این موضوع باشد که شما دانش و تعهد لازم برای پیشرفت کسب‌و‌کار در صنعت سرمایه‌گذاری‌های پیچیده و در حال تحول امروزه را دارید. شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز روی مدرک CFA به عنوان یک استاندارد جهانی حساب می‌کنند.
• با گرفتن این مدرک به عضویت جامعه‌ بسیار بزرگی از CFA هولدرها (CFA Charterholder) در می‌آیید. با داشتن مدرک CFA می‌توانید با اعضای این جامعه متخصص در ارتباط باشید که این موضوع می‌تواند فضای موفقیت بیشتری برای شما ایجاد کرده و احتمال یافتن شغل مناسب را افزایش دهد.

آیا مدرک آزمون CFA برای مهاجرت مناسب است؟

توجه داشته باشید که داشتن مدرک CFA به‌تنهایی نمی‌تواند به مهاجرت کاری شما کمک کند. در واقع، وجود این مدرک در رزومه شما سبب خاص بودنتان در میان دیگر افراد مهاجرت‌کننده می‌شود، اما بودن تنهای آن کافی نیست. بهتر است نکاتی که در ادامه به تحریر درآمده است را مطالعه کنید تا با این موضوع بیشتر آشنا شوید.

گرفتن راحت‌تر مدرک آزمون cfa برای افراد ساکن کشورهای پیشرو

شرکت در آزمون CFA و گرفتن مدرک این آزمون، برای متخصصان این حوزه که ساکن کشورهای پیشرو در بازارهای مالی هستند، راحت‌تر است. زیرا این افراد آشنایی کاملی با فرهنگ اقتصادی حاکم بر کشورشان و بازارهای سرمایه دارند و به صورت متقابل نیز شرکت‌های سرمایه‌گذاری اطمینان بیشتری برای جذب این افراد دارند.

تجربه ناکافی ایرانی‌ها به‌دلیل تحریمات مالی

متقاضیان ایرانی گرفتن مدرک آزمون CFA، به دلیل محدودیت‌های حاکم بر بازار سرمایه، تنها به صورت تئوری با تجارت جهانی آشنا می‌شوند و ممکن است نتوانند تجربه‌ای در برخی زمینه‌ها کسب کنند. به این نکته توجه داشته باشید که شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری به «تجربه کاری» بیشتر از داشتن یک مدرک اهمیت می‌دهند. بی‌راه نیست که بگوییم به‌عنوان یک ایرانی دارای مدرک CFA، اگر قصد مهاجرت کاری داشته باشید ممکن است نتوانید نسبت به شهروندان کشورهایی همچون انگلستان و آلمان نتیجه مطلوبی کسب کنید. چرا که به عنوان مثال، مدیر یک موسسه سرمایه‌گذاری در کشور انگلستان به خوبی می‌داند شما از کشوری با محدودیت‌های ارتباط با بازارهای جهانی مهاجرت می‌کنید و بخشی از اتفاقات بازار مالی را تجربه نکرده‌اید.
بنابر نکات ذکر شده می‌توانیم به سوال پرسیده شده اینگونه پاسخ بدهیم که خیر، فقط مدرک آزمون CFA داشتن، برای مهاجرت مناسب و کافی نیست. تمامی نکات گفته شده موجب می‌شود تا یک شخص، دریافت مدرک آزمون CFA را مبنا و اساس مهاجرت خود قرار ندهد. اگر شخصی تجربه و مطالعه کافی داشته باشد، می‌تواند با فراهم کردن الزامات حداقلی (که یکی از آن‌ها گرفتن مدرک CFA است)، برای کار در حوزه بازارهای مالی و سرمایه تلاش کند. چنانچه تمایل به شرکت در این آزمون دارید، می‌توانید با کلیک روی ثبت نام آزمون CFA برای ثبت‌نام اقدام کنید.

پیش نیاز و مدارک لازم برای ثبت نام در آزمون CFA

طبق سایت اصلی آزمون CFA، برای ثبت‌نام در این آزمون باید مدارکی که در ادامه نام می‌بریم را داشته باشید. این مدارک عبارت‌اند از:

۱- پاسپورت مسافرتی بین‌المللی داشته باشید.

۲- زبان انگلیسی را به‌صورت کامل بلد باشید.

۳- مدرک لیسانس یا معادل آن را داشته باشید.

۴- فرم بیانیه رفتار حرفه‌ای را تکمیل کنید.

۵- در هنگام شرکت در مرحله اول آزمون باید ۲۳ ماه تا فارغ‌التحصیلیتان مانده باشد.

۶- قبل از گرفتن مدرک مرحله دوم آزمون CFA باید مدرک تحصیلی خود را گرفته‌ باشید.

۷- دارای سابقه کار حرفه‌ای باشید، یعنی ۴۰۰۰ ساعت سابقه کار یا تحصیلات عالی داشته باشید.

نحوه ثبت نام آزمون CFA چگونه است؟

از آنجایی که آزمون CFA در ایران برگزار نمی‌شود، لازم است برای شرکت در این آزمون به یکی از کشورهای همسایه مانند ترکیه یا امارات سفر کنید. مهم است در هنگام ثبت نام CFA به این موضوع توجه کنید.
مراحل ثبت نام آزمون CFA را در ادامه توضیح داده‌ایم.

• به وب‌سایت رسمی موسسه CFA مراجعه کنید.
• در قسمت منو روی گزینه Programs و سپس، Register Now کلیک کنید.
• روی لینک Enroll and Register کلیک کنید.
• آدرس ایمیل خود را وارد و پس از آن CFA Level 1 را انتخاب کنید.
• اطلاعات مورد نیاز را در فرم اپلیکیشن وارد کنید و هزینه آزمون را بپردازید.

برای پرداخت هزینه امتحان CFA می‌توانید از تهران پیمنت کمک بگیرید. تهران پیمنت هزینه این آزمون را در کمتر از ۳ ساعت پرداخت می‌کند.

هزینه مدرک آزمون CFA چقدر است؟

هزینه ثبت نام آزمون CFA با توجه به ددلاین آزمون متفاوت است. اگر به صورت زودهنگام (Early Registration) ثبت‌نام کنید، هزینه هر سطح از آزمون ۹۴۰ دلار خواهد بود و اگر به طور استاندارد در آزمون ثبت نام کنید (Standard Registration)، برای هر سطح از آزمون باید ۱۲۵۰ دلار بپردازید.
البته فراموش نکنید که پیش از ثبت‌نام در آزمون، هزینه‌ای برابر با ۳۵۰ دلار با عنوان Enrollment Fee از شما گرفته می‌شود. پرداخت این هزینه تنها یک‌بار و پیش از ثبت‌نام در سطح اول است. با کلیک روی تاریخ های برگزاری آزمون CFA می‌توانید به ددلاین ثبت‌نام هر ۳ سطح از آزمون و اطلاعات بیشتری در مورد هر یک، دسترسی داشته باشید.

پرداخت هزینه آزمون CFA با تهران پیمنت

پرداخت هزینه ثبت نام آزمون CFA نیازمند داشتن کارت‌های اعتباری مانند ویزا کارت و مستر کارت است. اگر به کارت‌های اعتباری دسترسی ندارید، می‌توانید با تهران پیمنت پرداخت‌ آزمون خود را انجام دهید. با مراجعه به صفحه پرداخت هزینه آزمون CFA سفارش‌تان را ثبت کنید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.

در پایان، با داشتن مدرک CFA می‌توانید به کارفرمایان نشان دهید دانش و تخصص لازم در زمینه تجزیه‌وتحلیل سرمایه‌گذاری را دارید. گرفتن این مدرک مستلزم شرکت در ۳ سطح آزمون است و از آنجایی که این آزمون‌ها آسان نیستند، مهم است قبل از ثبت نام آزمون CFA به‌خوبی برای آن برنامه‌ریزی داشته و مطالعه کرده باشید.
چنانچه پیش‌تر در آزمون CFA شرکت کرده‌اید، از شما دعوت می‌کنیم تا تجربه شرکت در این آزمون را با ما در بخش کامنت در میان بگذارید.