همه آنچه که باید در مورد رزومه و CV بدانید

رزومه، اولین و اغلب تنها فرصتی است که شما برای معرفی خود به کارفرمایان و دانشگاه‌ها دارید. بنابراین، تهیه یک رزومه قوی و متناسب با استانداردهای بین‌المللی می‌تواند شانس پذیرش شما را به طور قابل توجهی افزایش دهد. در این مقاله، به بررسی انواع مختلف رزومه و CV، ساختار استاندارد آن‌ها، نکات کلیدی برای نوشتن یک رزومه با هدف اپلای برای دانشگاه‌ها و مشاغل در خارج از کشور، و اشتباهات رایج در نگارش رزومه خواهیم پرداخت.

تفاوت رزومه و CV؟ کدام‌یک برای شما مناسب‌تر است؟

این سوالی است که بسیاری از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان با آن مواجه می‌شوند. به طور کلی، هر دو رزومه و CV برای معرفی فرد استفاده می‌شوند، اما رزومه معمولا خلاصه‌ای مختصر و هدفمند از تجربیات کاری و تحصیلی فرد است، در حالی که CV جامع‌تر است و جزئیات بیشتری از جمله مقالات علمی، پروژه‌ها، و دستاوردهای فرد را در برمی‌گیرد. 
قبل از ارسال رزومه یا CV برای یک موقعیت تحصیلی یا شغلی، ضروری است که به دقت دستورالعمل‌های ارائه شده توسط سازمان یا کمیته ارزیابی را مطالعه کنید.
بسیاری از سازمان‌ها ترجیح مشخصی برای دریافت رزومه یا CV دارند. رزومه معمولا خلاصه‌ای از تجربه کاری و تحصیلی است، در حالی که CV اطلاعات جامع‌تری از جمله مقالات، پروژه‌ها و جوایز را شامل می‌شود. اگر در دستورالعمل‌ها به طور واضح مشخص نشده بود که کدام مدرک را باید ارسال کنید، بهتر است با مسئول پذیرش مدارک تماس بگیرید.
همچنین توجه داشته باشید که فرمت مدارک ارسالی بسیار مهم است و باید مطابق با فرمت مشخص شده توسط سازمان باشد. در صورتی که مدارک شما به زبان دیگری غیر از زبان مورد نظر سازمان است، ترجمه حرفه‌ای آن ضروری است. اختصاص زمان کافی برای تهیه مدارک و بررسی دقیق آن‌ها قبل از ارسال، به شما کمک می‌کند تا بهترین نتیجه را کسب کنید.

رزومه (Resume)

رزومه، یک معرفی مختصر و مفید از شماست که معمولا در یک یا دو صفحه خلاصه می‌شود. هدف اصلی رزومه، متمایز کردن شما از سایر متقاضیان شغل است و به همین دلیل، باید بر روی تحصیلات، تجربیات کاری و مهارت‌های کلیدی شما تمرکز کند. از آنجایی که رزومه برای هر موقعیت شغلی یا تحصیلی به صورت جداگانه تهیه می‌شود، لازم است بخش‌های مختلف آن متناسب با نیازهای هر موقعیت تنظیم شود.
به عنوان مثال، رزومه‌ای که برای یک شغل در حوزه فناوری اطلاعات ارسال می‌کنید، با رزومه‌ای که برای یک موقعیت در حوزه هنر آماده می‌کنید، متفاوت خواهد بود. به طور کلی، یک رزومه خوب باید به طور واضح و مختصر، توانایی‌ها و تجربیات شما را به نمایش گذاشته و به کارفرما یا دانشگاه کمک کند تا به سرعت درک کند که چرا شما بهترین گزینه برای آن موقعیت هستید.

Curriculum Vitae یا CV 

CV یک مدرک جامع است که به طور معمول بیش از دو صفحه است و شامل جزئیات کاملی از سوابق تحصیلی، کاری و پژوهشی شما می‌شود. این سند برخلاف رزومه کاری که معمولا برای هر موقعیت شغلی به‌صورت اختصاصی تهیه می‌شود، یک سند ثابت است و تمام دستاوردهای شما را به صورت تاریخی و از جدیدترین به قدیمی‌ترین آن‌ها نمایش می‌دهد. CV شامل اطلاعاتی مانند مدارک تحصیلی، سوابق کاری، مقالات منتشر شده، پروژه‌های انجام شده، جوایز و افتخارات و هر دستاورد دیگری که مرتبط با حوزه تحصیلی یا کاری شما باشد می‌شود.

ساختار استاندارد رزومه و CV

ساختار یک CV یا رزومه می‌تواند بسته به نوع موقعیتی که برای آن درخواست می‌دهید و همچنین استانداردهای کشور یا صنعت مورد نظر کمی متفاوت باشد. با این حال، به طور کلی، یک CV موثر شامل بخش‌های زیر با ترتیب پیشنهادی است:

اطلاعات شخصی (Personal Information)

• نام کامل
• عنوان شغلی مورد نظر (اگر مشخص است)
• اطلاعات تماس (شماره تلفن، ایمیل، لینکدین)
• آدرس (اختیاری، به خصوص اگر برای موقعیت‌های محلی درخواست می‌دهید)

خلاصه یا پروفایل (Summary or Objective)

یک پاراگراف کوتاه و جذاب که در آن به طور خلاصه به مهارت‌ها، تجربه و دستاوردهای کلیدی خود اشاره می‌کنید. این بخش باید توجه کارفرما را جلب کرده و او را تشویق کند تا بقیه CV شما را بخواند.

• Summary: زمانی استفاده می‌شود که شما تجربه کاری قابل توجهی دارید و می‌خواهید به طور کلی به کارفرما نشان دهید که چرا شما برای این موقعیت مناسب هستید.
• Objective: زمانی استفاده می‌شود که شما تجربه کاری کمتری دارید و می‌خواهید هدف شغلی خود را به طور مشخص بیان کنید.

مهارت‌ها (Skills)

• مهارت‌های تخصصی: تسلط بر نرم‌افزارها، زبان‌های برنامه‌نویسی، ابزارها و فناوری‌های مرتبط با حوزه کاری شما.
• مهارت‌های نرم: مهارت‌های ارتباطی، حل مسئله، کار گروهی، رهبری و سایر مهارت‌های بین فردی.

تجربه کاری (Work Experience) 

• شغل فعلی یا آخرین شغل: نام شرکت، عنوان شغلی، تاریخ شروع و پایان، شرح مختصر وظایف و دستاوردهای کلیدی.
• شغل‌های قبلی: به ترتیب زمانی معکوس یعنی از جدیدترین سوابق کاری به قدیمی‌ترین، با ذکر اطلاعات مشابه شغل فعلی.

تحصیلات (Education)

• مدرک تحصیلی بالاترین: نام دانشگاه، رشته تحصیلی، سال فارغ‌التحصیلی، معدل (در صورت امکان).
• سایر مدارک تحصیلی: به ترتیب زمانی معکوس.

پروژه‌ها (Projects)

• پروژه‌های شخصی یا دانشگاهی که مرتبط با حوزه کاری شما هستند.

افتخارات و جوایز (Awards & Honors)

• جوایز تحصیلی: جوایزی که در طول تحصیل دریافت کرده‌اید.
• جوایز حرفه‌ای: جوایزی که در محیط کار دریافت کرده‌اید.
• مقالات علمی: مقالاتی که نوشته و منتشر کرده‌اید.
• پروژه‌های مهم: پروژه‌هایی که در آن‌ها نقش اصلی داشته‌اید.

فعالیت‌های داوطلبانه (اختیاری)  (Volunteer Experience)

• مشارکت در سازمان‌های غیردولتی یا فعالیت‌های داوطلبانه مرتبط با حوزه کاری شما.

مراجع (References)

• اسامی و اطلاعات تماس افرادی مانند اساتید دانشگاه‌تان که می‌توانند به عنوان مرجع درباره شما اطلاعات بدهند.

در تصویر زیر می‌توانید یک نمونه رزومه یک دانشجوی بین‌المللی به زبان انگلیسی ببینید.

ساختار یک رزومه حرفه‌ای برای اپلای تحصیلی

تهیه یک رزومه قوی و تاثیرگذار، یکی از مهم‌ترین مراحل اپلای برای دانشگاه‌های خارجی است. یک رزومه حرفه‌ای برای اپلای تحصیلی معمولا شامل بخش‌های زیر است:

۱. اطلاعات شخصی: نام کامل، شماره تماس، آدرس ایمیل، لینکدین (در صورت وجود)، ملیت و شهروندی.

۲. خلاصه: یک پاراگراف کوتاه و جذاب که در آن به طور خلاصه به تحصیلات، مهارت‌ها و اهداف شغلی خود اشاره می‌کنید.

۳. تحصیلات: مقاطع تحصیلی، دانشگاه‌ها، رشته‌ها، معدل، جوایز و افتخارات تحصیلی.

۴. تجربیات کاری: شغل‌های قبلی، مسئولیت‌ها، دستاوردها و مهارت‌های کسب شده.

۵. پروژه‌ها: پروژه‌های تحقیقاتی، دانشجویی یا شخصی که انجام داده‌اید.

۶. مهارت‌ها: مهارت‌های نرم (کار گروهی، رهبری، حل مسئله و …) و مهارت‌های سخت (زبان‌های برنامه‌نویسی، نرم‌افزارها، ابزارها).

۷. فعالیت‌های فوق برنامه: عضویت در باشگاه‌ها، انجمن‌ها، فعالیت‌های داوطلبانه و …

۸. توصیه‌نامه‌ها: اسامی افرادی که می‌توانند توصیه‌نامه برای شما بنویسند.

آیا قرار دادن عکس در رزومه کاری یا تحصیلی مناسب است؟

استفاده از عکس در رزومه کاری یا تحصیلی، موضوعی است که نظرهای مختلفی درباره آن وجود دارد. به‌طور کل در رزومه‌هایی که با هدف اپلای برای دانشگاه‌های آمریکا و کانادا نوشته می‌شوند عکس مرسوم نیست. اما برخی معتقدند برای دانشگاه‌های که عکس می‌تواند به کارفرما یا دانشگاه کمک کند تا شما را بهتر بشناسند و ارتباط شخصی‌تری با شما برقرار کنند. همچنین، در برخی رشته‌ها مانند طراحی و هنر، یک عکس حرفه‌ای می‌تواند بخشی از برند شخصی شما باشد. با این حال، بسیاری از افراد نیز معتقدند که عکس می‌تواند باعث تبعیض شود یا حریم خصوصی فرد را نقض کند. عکس اطلاعات شخصی زیادی از شما را منتقل می‌کند که می‌تواند بر فرصت‌های شغلی‌تان تاثیر بگذارد. این اطلاعات شامل جنسیت، سن، نژاد و ویژگی‌های ظاهری است. در بسیاری از کشورها پرسیدن این سوالات به صورت مستقیم غیرقانونی است.

چگونه رزومه خود را برای موتورهای جستجو بهینه کنیم؟

بهینه سازی رزومه برای موتورهای جستجو (SEO) ممکن است کمی عجیب به نظر برسد، اما با این کار می‌توانید شانس خود را برای پیدا شدن توسط سیستم‌های ردیاب رزومه (ATS) و کارفرمایان افزایش دهید. برای این کار، می‌توانید از کلمات کلیدی مرتبط با شغل مورد نظر خود در سراسر رزومه استفاده کنید. ساختار مناسب و استفاده از قالب HTML نیز به موتورهای جستجو کمک می‌کند تا محتوای رزومه شما را بهتر درک کنند. همچنین، می‌توانید از یک پروفایل لینکدین قوی و بهینه شده استفاده کنید و رزومه خود را به صورت آنلاین در وب‌سایت‌های کاریابی منتشر کنید. با این کار، رزومه شما در نتایج جستجوی گوگل قابل مشاهده خواهد بود و احتمالا توسط کارفرمایان بیشتری پیدا می‌شود.

Cover letter چیست؟

کاور لتر نامه‌ای است که همراه با رزومه شما به گیرنده (استاد، کمیته پذیرش یا کارفرما) ارسال می‌شود و هدف آن جلب توجه گیرنده و تشویق او به مطالعه دقیق رزومه شماست. این نامه در حدود یک یا دو صفحه نوشته می‌شود و در آن به طور خلاصه به این سوالات پاسخ می‌دهید: «شما کی هستید؟»، «چه مهارت‌ها و تجربیاتی دارید؟» و «چرا برای این موقعیت مناسب هستید؟» برای هر موقعیت شغلی یا تحصیلی، Cover Letter باید به صورت سفارشی نوشته شود و به نیازهای خاص آن موقعیت توجه کند. همچنین، باید با رزومه شما هماهنگ باشد و به نکات برجسته آن اشاره کند. این نامه باید با زبانی ساده و روان نوشته شود و از عبارات پیچیده و تخصصی خودداری شود. در نهایت، در پایان نامه از گیرنده برای وقت گذاشتن برای خواندن نامه تشکر کنید.

ابزارهای مفید برای ساختن رزومه استاندارد

با یک جست‌وجوی ساده می‌توانید رزومه‌سازهای آنلاین بسیاری را پیدا کنید. بعضی از این سایت‌ها مانند Livecareer، Resume Builder، Zety، Canva ،ResumeGenius ابزارهای آنلاین رایگان یا پولی برای ساخت رزومه حرفه‌ای ارائه می‌دهند. 

هنگام انتخاب یک سایت رزومه‌ساز به نکات زیر توجه کنید:

• قبل از انتخاب سایت، نیازهای خود را مشخص کنید. به عنوان مثال، به چه نوع قالبی نیاز دارید؟ چه ویژگی‌هایی برای شما مهم هستند؟
• قالب‌های مختلف سایت را بررسی کنید و قالبی را انتخاب کنید که با سبک و سلیقه شما سازگار باشد.
• سعی کنید برخی از ابزارهای ویرایش سایت را امتحان کنید تا از کارایی آن‌ها مطمئن شوید.
• قبل از انتخاب سایت، نظرات کاربران دیگر را در مورد آن سایت بخوانید.

نکات کلیدی در نوشتن رزومه مناسب برای اپلای 

ساختار و قالب رزومه 

• از فونت‌های کلاسیک و خوانا مانند Times New Roman، Arial یا Calibri استفاده کنید.
• بخش‌های مختلف رزومه را به خوبی از هم جدا کنید تا خوانایی آن افزایش یابد.
• رزومه را از نظر گرامری و املایی به دقت ویراستاری کنید.
• معمولا اندازه فونت برای عنوان‌ها ۱۲ تا ۱۴، برای متن اصلی ۱۰ تا ۱۲ و برای بخش‌های فرعی ۱۱ مناسب است. 
• رزومه را در یک یا دو صفحه خلاصه کرده و به مهم‌ترین موارد بپردازید.
• رزومه را برای هر دانشگاهی که به آن اپلای می‌کنید، متناسب با نیازهای آن دانشگاه شخصی‌سازی کنید.

محتوای رزومه

• از کلمات کلیدی مرتبط با رشته تحصیلی و دانشگاه مورد نظر استفاده کنید.
• به نقاط قوت خود مانند توانایی یادگیری زبان‌های جدید، انطباق‌پذیری و کار گروهی اشاره کنید.
• با استفاده از اعداد و آمار، دستاوردهای خود را به صورت کمی نشان دهید.
• نشان دهید که چرا می‌خواهید در آن دانشگاه خاص تحصیل کنید و چه برنامه‌هایی برای آینده دارید.
• درباره درک و احترام به تفاوت‌های فرهنگی کشور مقصد بنویسید.
• در صورت امکان، از اساتیدی که با دانشگاه‌های خارجی در ارتباط هستند، توصیه‌نامه بگیرید.
• اگر در پلتفرم‌های علمی مانند  ResearchGate یا Google Scholar پروفایل دارید، لینک آن را اضافه کنید.
• در صورت داشتن پایان‌نامه، مقاله یا پروژه مهم، لینک مستقیم به نسخه انگلیسی آن را قرار دهید.
• در نگارش رزومه، صادقانه و واقع‌بین باشید.

• رزومه شما باید بیانگر شخصیت و توانایی‌های منحصر به فرد شما باشد.
• به جای اینکه به تمام تجربیات کاری و تحصیلی خود بپردازید، روی نقاط قوت و دستاوردهای مهم تمرکز کنید.
• به جای ارسال یک رزومه یکسان برای همه دانشگاه‌ها، به موارد خاصی که در هر دانشگاه شما را جذب کرده است، اشاره کنید.