دولت کانادا اعلام کرد از تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۲۶، متقاضیانی که قصد دارند در مقاطع کارشناسی ارشد (Master’s) و دکتری (PhD) موسسات آموزشی عمومی (public DLIs) ثبت نام کنند، از برخی محدودیت‌های اعمال‌شده در سالیان گذشته معاف خواهند شد.
کشور کانادا پیش از این هم بر اساس قانون سقف ملی صدور مجوز تحصیل (Study Permit Cap)، تعداد محدودی مجوز تحصیل صادر می‌کرد و برای هر سال سقف سالانه تعیین کرده بود. مثلا در سال ۲۰۲۵ حدود ۴۳۷ هزار مجوز تحصیل برای دانشجویان بین‌المللی صادر شد که ۱۰ درصد از سال ۲۰۲۴ کمتر بود.
البته این قانون در سالیان گذشته دستخوش تغییرات زیادی شد؛ مثلا در سال گذشته در ابتدا قرار بود دانشجویان تحصیلات تکمیلی از این قاعده مستثنی باشند اما در نهایت این قانون درباره آن‌ها هم اجرا شد.
تغییر نظر دولت پس از برنامه مهاجرتی IRCC
وزارت مهاجرت، پناهندگان و شهروندی کانادا (IRCC) در سال‌های گذشته یک برنامه چندجانبه برای سال‌های ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۸ تدوین کرد که تمرکز آن بر ۵ برنامه کلیدی بود. این برنامه قرار بود سیاست‌های دولت را در ۵ بند کنترل کند:
- پایداری سیستم مهاجرت و کنترل ورود مهاجران
- کاهش ورود مهاجران موقت مانند دانشجویان
- افزایش پذیرش مهاجران اقتصادی
- افزایش روند مهاجرت فرانسه‌زبان‌ها به خارج از استان کبک
- حفظ اولویت‌های انسان‌دوستانه
حال به نظر می‌رسد دولت در برخی از بندهای این برنامه مهاجرتی تجدید نظر کرده است و می‌خواهد دوباره فرآیند پذیرش دانشجویان مقاطع بالاتر را تسهیل کند.
چرا نظر دولت تغییر کرده است؟
دولت قصد داشت با اجرای برنامه IRCC، روند سریع مهاجرت دانشجویان بین‌المللی را کند کند تا از فشار به بازار مسکن و خدمات و همچنین نظام بهداشت و درمان جلوگیری کند. دولت کانادا، همزمان با اجرای این محدودیت‌ها مایل است از برخی از محدودیت‌ها برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی صرف نظر کند. آن‌ها معتقدند دانشجویان تحصیلات تکمیلی می‌توانند در اقتصاد، تحقیق و نوآوری کانادا موثر باشند.
بنابراین دولت علاوه بر کاهش کلی تعداد دانشجویان خارجی، استثناء ویژه‌ای برای کسانی که در مقاطع ارشد/دکتری مؤسسات عمومی ثبت‌نام می‌کنند، در نظر گرفته و به این ترتیب یک سیاست ترکیبی را پیش می‌برد.
این خبر چه معنایی دارد؟
مخاطب اصلی این خبر دانشجویان متقاضی ثبت نام در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های عمومی کانادا هستند. با این تبصره جدید آن‌ها با محدودیت‌های کمتری مواجه‌اند و دیگر قوانینی مانند «سقف سالانه مجوز تحصیل» و «تهیه تاییدیه استانی و منطقه‌ای» برای آن‌ها اجرا نمی‌شود. ضمنا یک موضوع مهم دیگر مربوط به کاهش مدت بررسی پرونده‌های دکتری است؛ کانادا اعلام کرده برخلاف گذشته که بررسی این پرونده‌ها ماه‌ها طول می‌کشید، ظرف دو هفته پرونده‌های دانشجویان دکتری را بررسی خواهد کرد.
در اعلامیه دولت کانادا خبری از اعمال این قانون برای متقاضیان تحصیل در مقطع کارشناسی یا متقاضیان تحصیل در دانشگاه‌های خاص کانادا نیست و به نظر نمی‌رسد در قوانین مربوط به آن‌ها تغییری ایجاد شده باشد.
نکات مهم درباره این خبر
- در اعلامیه دولت کانادا مشخصا به موسسات عمومی (public DLIs) اشاره شده است که به معنای دانشگاه‌ها یا کالج‌های دولتی است. بنابراین موسسات آموزشی خصوصی که تحت این عنوان قرار نگیرند، مشمول این قانون نیستند.
- تاریخ اجرای این تبصره از قانون، ۱ ژانویه ۲۰۲۶ است بنابراین ثبت نام در تاریخ‌های قبل از ۱ ژانویه مشمول این قانون نخواهد بود.
- این تغییر به معنای لغو تمام محدودیت‌ها نیست و هنوز از تغییر یا تعدیل محدودیت‌های مربوط به مدرک تحصیلی، شرایط مالی یا وضعیت زبان سخنی گفته نشده است.
- دانشجویان باید حتما دانشگاه یا مرکز آموزشی خود را بررسی کنند تا مطمئن شوند در لیست موسسات عمومی قرار دارد.
جمع‌بندی
دولت کانادا به تازگی اعلام کرده که از سال ۲۰۲۶، با وجود اجرای قانون سقف ملی صدور مجوز تحصیل (Study Permit Cap)، دانشجویان بین‌المللی مقطع ارشد (Master’s) و دکتری (PhD) که در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی عمومی تحصیل می‌کنند، از این قانون معاف خواهند بود. هدف این تصمیم، کنترل رشد جمعیت دانشجویان بین‌المللی و کاهش فشار بر مسکن و زیرساخت‌های کانادا است اما در عین حال دولت تلاش می‌کند جریان ورود نخبگان علمی و پژوهشی را مختل نکند.
سوالات متداول
آیا دانشجویان ارشد و دکتری از سال ۲۰۲۶ نیاز به تاییدیه استانی (PAL) خواهند داشت؟
خیر، چون این دانشجویان از سقف سهمیه‌ای خارج می‌شوند، در اکثر استان‌ها دیگر نیازی به نامه‌ی تأییدیه‌ی استانی (PAL) برای مجوز تحصیل نخواهند داشت. اما در برخی استان‌ها ممکن است برای نظم اداری، همچنان صدور یک تأییدیه ساده باقی بماند.
آیا دانشجویان کارشناسی (Bachelor’s) هم از این معافیت بهره‌مند می‌شوند؟
خیر. سقف اصلی هنوز شامل برنامه‌های کارشناسی، دیپلما و کالج‌ها است.
آیا این معافیت شامل دانشگاه‌های خصوصی هم می‌شود؟
خیر. این معافیت فقط شامل دانشگاه‌ها و مؤسسات عمومی (Public Designated Learning Institutions) است. موسسات خصوصی همچنان تحت قانون سقف ملی صدور مجوز تحصیل (Study Permit Cap) باقی می‌مانند.
اگر کسی در سال ۲۰۲۵ برای مقطع ارشد اقدام کند ولی شروع تحصیلش در ۲۰۲۶ باشد، شامل این معافیت می‌شود؟
بله اما به شرطی که تاریخ صدور مجوز تحصیل در دانشگاه (Study Permit) بعد از اجرای سیاست جدید (ژانویه ۲۰۲۶) باشد. با این حال باید منتظر خبرهای تکمیلی بمانیم. IRCC احتمالاً جزئیات اجرایی دقیق (مثل موضوع این مورد) را در اواخر ۲۰۲۵ منتشر می‌کند.
