چگونه اصل مدرک تحصیلی خود را برای اپلای از دانشگاه دریافت کنیم؟

ریز نمرات و اصل مدرک تحصیلی یا همان دانشنامه، مهم‌ترین و اصلی‌ترین مدارک هنگام اپلای برای دانشگاه‌های خارجی هستند. آزادسازی مدارک از دانشگاه‌ها و نهادهای مختلف، متفاوت است. در این مقاله به‌طور کامل با مسیر آزادسازی مدرک تحصیلی از دانشگاه‌های دولتی و آزاد و وزارت‌ علوم و بهداشت آشنا می‌شویم.

آزادسازی مدرک تحصیلی چیست؟

دانشجویانی که به صورت رایگان در دانشگاه‌های دولتی ایران تحصیل کرده‌اند، تعهد به خدمت دارند و در ازای این تحصیل رایگان باید کار کنند؛ در غیر این‌صورت نمی‌توانند اصل مدرک خود را از دانشگاه بگیرند.
بنابراین، متقاضیان اپلای باید ابتدا مدرک دانشگاهی خود را آزاد کنند و بعد ترجمه اصل مدرک دانشگاهی را به همراه ریزنمرات به دانشگاه کشور مقصد ارائه کنند.
۳ روش برای آزادسازی مدرک وجود دارد که عبارت‌اند از:

• پرداخت نقدی هزینه
• سابقه بیمه
• نامه عدم کاریابی

مراحل آزادسازی مدرک تحصیلی از وزارت علوم

وزارت علوم برای خدمات غیرحضوری، سایتی را به نام سجاد (سامانه جامع امور دانشجویان) طراحی کرده‌ است که با مراجعه به آن می‌توانید مدرک تحصیلی خود را آزاد کنید. در متن زیر، مراحل آزادسازی مدارک را گام به گام توضیح داده‌ایم، با ما همراه باشید.

پرداخت هزینه‌ها

ابتدا با دانشگاه و صندوق رفاه دانشجویان تسویه‌حساب کنید و بعد به اداره دانش‌آموختگان دانشگاه خود بروید و هزینه‌های صدور دانشنامه را بپردازید. پس از پرداخت هزینه‌ها، اداره دانش‌آموختگان به شما یک کارنامه غیررسمی ارائه می‌دهد که با آن می‌توانید تا زمان صدور اصل مدرک خود، به صورت موقت روند آزادسازی مدرک را ادامه دهید.

ثبت نام در سامانه سجاد

در این مرحله وارد سایت سجاد شوید و مطابق عکس، روی ثبت‌نام کلیک کنید و تمامی اطلاعات شخصی خود را وارد کنید.

بارگذاری مدارک

در این مرحله باید مدارک لازم را بارگذاری کنید. این مدارک عبارت‌اند از:

• اسکن پشت‌ و روی کارت ملی
• اسکن صفحات شناسنامه
• گواهی موقت تحصیلی
• برگه معافیت از خدمت یا کارت پایان‌خدمت (برای آقایان)

اعتبار سنجی

در این مرحله تمامی اطلاعاتی که در سایت وارد کرده‌اید را بررسی و تایید کنید.

دریافت کد رهگیری

سایت سجاد به شما یک کد رهگیری می‌دهد که آزادسازی مدرک تحصیلی و پیگیری وضعیت آن با این کد انجام می‌شود.
درخواست آزادسازی مدرک تحصیلی شما از این سامانه برای دانشگاهتان ارسال می‌شود. اگر قرار بر این باشد که با پرداخت هزینه، مدرک تحصیلی‌تان را دریافت کنید، در کارتابل به شما اعلام می‌شود.
هزینه آزاد کردن مدرک تحصیلی را باید به حساب سیبای وزارت علوم واریز کنید تا درخواست شما برای تایید نهایی، به این وزارت فرستاده شود.
اگر با ۲ روش دیگر به‌غیر از پرداخت هزینه می‌خواهید مدرک تحصیلی‌تان را دریافت کنید، خود دانشگاه مدارک شما را برای وزارت علوم ارسال می‌کند.

هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی وزارت علوم

هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی وزارت بهداشت

روش های آزاد کردن مدرک تحصیلی از وزارت علوم

به طور کلی برای لغو تعهد خدمت و آزادسازی مدرک دانشگاهی 3 راه وجود دارد:

آزادسازی مدرک با سابقه بیمه

اولین راه برای آزاد کردن مدرک دانشگاهی، کار کردن به اندازه مدت زمان تحصیل در دانشگاه است تا برایتان سابقه کاری (با واریز حق بیمه) حساب شود. میزان تعهد خدمت شما به ۲ عامل اصلی بستگی دارد:

• آخرین مقطع تحصیلی
• سهمیه و منطقه (۱، ۲ یا ۳) متقاضی برای شرکت و قبولی در کنکور

بنابراین، چنانچه دوره کارشناسی ۴ ساله خود را در دانشگاهی دولتی گذرانده باشید، باید تا ۴ سال مشغول به کار شوید. همچنین منطقه‌ای (۱، ۲ یا ۳) که از آن در کنکور شرکت کرده و قبول شده‌اید، تعیین کننده میزان تعهد به خدمت شما است. خدمت سربازی نیز ۲ سال از این تعهد کم می‌کند. در پایان این مطلب، درباره میزان تأثیر سهمیه روی آزادسازی مدرک تحصیلی بیشتر صحبت می‌کنیم.

آزادسازی مدارک دانشگاه با پرداخت هزینه

راه حل دوم برای آزادسازی مدرک، پرداخت هزینه است. هزینه آزاد کردن مدرک به تعداد ترم‌های گذرانده‌‌شده، تعداد واحدها، سال شروع تحصیل، دانشگاه و منطقه کنکور بستگی دارد.
چنانچه در حال تحصیل هستید و قصد اپلای برای دانشگاه‌های خارجی را دارید، می‌توانید از دانشگاه خود تقاضای گواهی اشتغال به تحصیل کرده و ریزنمرات ترم‌های گذرانده‌شده را با پرداخت مبلغی به عنوان ودیعه، دریافت کنید.
برای دریافت اصل مدرک بعد از فارغ التحصیلی باید تمام هزینه آزاد کردن مدرک را بپردازید.
نکته:
خرید سنوات تحصیلی بستگی به منطقه‌ای که از آن کنکور داده‌اید دارد و بر این اساس، مبالغ متفاوتی را شامل می‌شود.
به عنوان مثال، اگر در منطقه ۲ کنکور داده باشید، نرخ پایه سال‌هایی که مشغول به تحصیل بوده‌اید در ترم‌هایی که گذرانده‌اید، ضرب شده و در نهایت در عدد ۲ (منطقه) ضرب می‌شود. اگر اطمینان دارید که در آن سال رتبه‌ کنکور شما با درصدهای دروس امتحانی افرادی که در منطقه ۱ آزمون داده‌اند یکی بوده است، می‌توانید به سازمان سنجش مراجعه و نامه‌ای دریافت کنید تا بر اساس آن سنوات شما را نیز بر مبنای منطقه ۱ محاسبه کند. همین شرایط برای دانشجویان منطقه ۳ نیز امکان‌پذیر است. به‌صورت کلی، عواملی که روی پرداخت هزینه تأثیرگذار هستند، عبارت‌اند از:

• سال آغاز و پایان مقطع تحصیلی
• مقطع تحصیلی کارشناسی، ارشد یا دکتری
• میزان سابقه کار (هرچه بیشتر، هزینه کمتر)
• سهمیه منطقه‌ شما در زمان کنکور (منطقه ۱،۲،۳)
• گروه تحصیلی (پزشکی، پیراپزشکی، مهندسی، علوم انسانی و …)

آزادسازی مدرک با استفاده از نامه عدم کاریابی

راه سومی که برای آزاد کردن مدرک تحصیلی پیشنهاد می‌شود، استفاده از گواهی عدم کاریابی است. با ارائه گواهی عدم کاریابی به دانشگاه و برآورده‌کردن یک‌سری شرایط، بدون پرداخت هزینه می‌توانید مدرک خود را آزاد کنید.
جهت آزادسازی مدرک تحصیلی خود، به مؤسسه کاریابی شهر یا استانی که ساکن آن هستید مراجعه و برای کاریابی ثبت‌نام کنید. پس از گذشت ۶ ماه از تاریخ ثبت نام در موسسه کاریابی، می‌توانید به آن مراجعه کرده و با توجه به عدم معرفی فرصت شغلی متناسب با تخصص‌تان از آن‌ها نامه‌ای درخواست کنید که در آن ذکر شده تاکنون شغل مناسب با رشته و تخصص‌تان به شما معرفی نشده است.
مؤسسه کاریابی گواهی‌تان را به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان شما ارسال می‌کند. پس از آن، گزارش عدم کاریابی شما توسط اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی به اداره کل مرکز استان فرستاده می‌شود. در نهایت، نامه از اداره کل به دانشگاه محل تحصیل شما ارسال شده و به دلیل وجود گواهی عدم کاریابی، می‌توانید مدرک تحصیلی خود را آزاد کنید.
شرایطی که هنگام مراجعه به مؤسسه کاریابی باید داشته باشید شامل موارد زیر می‌شود:

• گذشتن حداقل ۱ سال تمام از تاریخ فارغ‌التحصیلی درج‌شده در گواهی موقت
• گذشتن حداقل ۶ ماه از تاریخ صدور کارت پایان خدمت یا معافیت دائم پزشکی یا غیر پزشکی (با توجه به الزام گذراندن خدمت سربازی پیش از کار برای آقایان)

روش های آزاد کردن مدرک تحصیلی از وزارت بهداشت

آزادسازی مدرک برای افرادی که در رشته‌های زیر نظر وزارت بهداشت تحصیل کرده‌اند، کمی پیچیده و دشوارتر است؛ زیرا دانشجویان وزارت بهداشت دارای طرح اجباری هستند. با این حال، اصلا نگران نباشید زیرا صفر تا صد آزادسازی مدرک از وزارت بهداشت را در ادامه مقاله به شما آموزش می‌دهیم.

آزادسازی مدرک با انجام طرح خدمت

بعضی از رشته‌های وزارت بهداشت مانند پزشکی، اتاق عمل، پرستاری، تکنولوژی پرتوشناسی، داروسازی، علوم آزمایشگاهی و غیره دارای طرح خدمت هستند. اگر در یکی از این رشته‌ها به تحصیل می‌پردازید، باید طرح خدمت خود را پس از اتمام دوران تحصیل سپری کنید. پس از گذراندن این طرح مدرک شما آزاد می‌شود.

آزادسازی مدرک با ارائه وثیقه  

ارائه وثیقه برای زمانی است که شما قبل از انجام طرح خدمت خود می‌خواهید برای تحصیل در کشورهای خارجی اپلای کنید. در این صورت باید وثیقه ملک یا نقدی را در اختیار دولت قرار دهید تا مدرک شما آزاد شود. البته به این نکته توجه کنید که تنها زمانی مدرک شما در این مرحله آزاد می‌شود که برای دانشگاه‌هایی که مورد تایید وزارت بهداشت هستند اپلای کنید. مهم‌ترین این دانشگاه‌ها به تفکیک کشور عبارت‌اند از:

دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در کانادا

• دانشگاه آلبرتا
• دانشگاه کلگری
• دانشگاه مک مستر
• دانشگاه مک گیل
• دانشگاه یورک
• دانشگاه دالهوزی
• دانشگاه مونترال
• دانشگاه مانیتوبا
• دانشگاه شربوروک
• دانشگاه لاوال

دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در آمریکا

• دانشگاه رایس
• دانشگاه بوستون
• دانشگاه آگوستا
• دانشگاه کلمبیا
• دانشگاه دوک
• دانشگاه پوردو
• دانشگاه ییل
• دانشگاه کرنل
• دانشگاه کارنگی ملون

دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در آلمان

• دانشگاه آزاد برلین
• دانشگاه هامبورگ
• دانشگاه گوته فرانکفورت
• دانشگاه مونستر
• دانشگاه ینا
• دانشگاه دوسلدروف
• دانشگاه سارلند
• دانشگاه گوتینگن
• دانشگاه اشتوتگارت
• دانشگاه لودویک ماکسی میلیان

دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در انگلستان

• دانشگاه منچستر
• دانشگاه شفیلد
• دانشگاه نیوکاسل
• دانشگاه کمبریج
• دانشگاه آکسفورد
• دانشگاه بیرمنگام
• دانشگاه کنت
• دانشگاه لیدز
• دانشگاه لینکن
• دانشگاه ناتینگهام

دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در روسیه

• دانشگاه تومسک
• دانشگاه لومونوسوف
• دانشگاه کازان
• دانشگاه نووسیبریک
• دانشگاه پاولوف
• دانشگاه سنت پترزبورگ
• دانشگاه پیروگو
• دانشگاه اودوکیموف

دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت در فرانسه 

• دانشگاه نانت
• دانشگاه لیل
• دانشگاه لورین
• دانشگاه سوربن
• دانشگاه بوردو
• دانشگاه استراسبورگ
• دانشگاه اکس مارسی
• دانشگاه گونوبل آلپ
• دانشگاه پاریس ساکلی
• دانشگاه تحقیقاتی PSL

دریافت ریزنمرات و مدارک تحصیلی وزارت بهداشت

متقاضیانی که در دانشگاه‌های دولتی زیر نظر وزارت بهداشت تحصیل کرده‌اند، ابتدا باید طرح تعهد تحصیل رایگان خود را بگذرانند و بعد اقدام به اپلای کنند. همچنین، افراد با تعهد خاص یا باید وثیقه بگذارند و برای دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت اپلای کنند یا طرح خود را بگذرانند و بعد اقدام کنند.
در این بخش می‌خواهیم درباره افرادی که طرح خود را پشت سر گذاشته‌اند و می‌خواهند برای مهاجرت آماده شوند بپردازیم. در ابتدا باید به مدارک مورد نیاز برای دریافت ریزنمرات و مدارک تحصیلی بپردازیم و بعد مراحل آزادسازی مدارک را باهم بررسی کنیم.

مدارک لازم برای دریافت مدرک تحصیلی و ریزنمرات مقاطع کاردانی، کارشناسی و دکترا

• اصل و کپی انجام یا معافیت از طرح نیروی انسانی برای رشته‌های مشمول طرح
• اصل و کپی ۲ طرف کارت پایان خدمت یا معافیت آن (برای آقایان)
• اصل و کپی پروانه دائم (برای رشته‌های پروانه‌دار)
• اصل و کپی تسویه حساب صندوق رفاه
• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
• اصل گواهی انجام کار در داخل کشور

در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری علاوه‌بر مدارک بالا به این مدارک نیاز است:

• اصل و کپی مجوز صدور مدرک مقطع یا مقاطع قبلی (در صورتی که تاریخ صدور مجوز ۱۳۸۴/۳/۱۵ به بعد باشد)
• اصل و کپی دانشنامه مقطع یا مقاطع قبلی
• داشتن گواهی موقت تحصیل در صورت دریافت
• ۲ قطعه عکس ۴*۳

مراحل آزادسازی مدرک و ریزنمرات تحصیلی وزارت بهداشت

در ابتدا متقاضی باید به صندوق رفاه دانشگاه مراجعه کرده و بدهی‌های خود مانند بدهی مربوط به کتابخانه، خوابگاه، وام تحصیلی دریافت‌شده و هزینه تحصیلات رایگان را بپردازد و رسید آن را دریافت کند. این مبلغ برای دانشجویان روزانه و شبانه متفاوت است و بستگی به هر مقطع و رشته با توجه به تعداد واحدهای عملی و تئوری آن دارد.

مراجعه به اداره تعهدات

در این مرحله باید به اداره تعهدات بروید و رسیدی که از صندوق رفاه دریافت کرده‌اید را به آن‌ها تحویل دهید تا برای شما پرونده تشکیل شود. به شما نامه‌ای با عنوان مدرک طرح انسانی داده می‌شود تا برای گذاشتن وثیقه، به‌صورت نقدی یا ملک، به بخش حقوقی مراجعه کنید.

گذاشتن وثیقه

همان‌طور که عنوان کردیم وثیقه به ۲ صورت ملکی و نقدی است که هرکدام شرایط خود را دارند.

• وثیقه نقدی
  برای گذاشتن وثیقه نقدی به بانک ملی مراجعه کنید و مبلغ درخواست‌شده ( که برای هر مقطع و رشته متفاوت است) را در حسابی بگذارید. این پول بابت صدور ضمانت‌نامه بلوکه می‌شود و به آن سود هم تعلق می‌گیرد. سود حاصل از این پول به حسابی که خودتان به بانک معرفی می‌کنید‎‌، واریز می‌شود.
  
• وثیقه ملکی
  اگر مایل به گذاشتن وثیقه ملکی هستید، باید نماینده حقوقی دانشگاه و نماینده دادگستری از ملک شما بازدید داشته باشد تا روی آن ارزش‌گذاری کند. پس از ارزش‌گذاری و استعلام شهرداری و دارایی، وثیقه ملکی شما از طرف دانشگاه مورد تایید قرار می‌گیرد.

توجه: استعلام وثیقه ملکی زمان زیادی می‌برد، اگر برای اپلای تحصیلی عجله دارید، بهتر است از وثیقه نقدی استفاده کنید.

صدور ریزنمرات و دانش‌نامه

پس از مشخص شدن تکلیف وثیقه، اداره حقوقی به دانشگاه شما و به اداره تعهدات نامه‌ای ارسال می‌کند و ریز‌نمرات شما و دانش‌نامه‌تان صادر می‌شود. این ریزنمرات و دانش‌نامه از طرف دانشگاه شما برای وزارت بهداشت ارسال می‌شود.

دریافت مهر تایید وزارت بهداشت

بعد از آن که دانش‌نامه و ریزنمرات شما توسط دانشگاه به وزارت بهداشت فرستاده‌ شد، پس از بررسی‌های این وزارت، مهری بر ریزنمرات و دانش‌نامه شما زده می‌شود که بلامانع بودن ترجمه آن را می‌رساند.

تحویل دانش‌نامه و ریزنمرات

بعد از آن که مجوز از سوی وزارت بهداشت صادر شد، باید با کارت شناسایی معتبر، برای تحویل مدارک به وزارت بهداشت مراجعه کنید. وکیلی که وکالت‌نامه دارد نیز می‌تواند در غیاب شما این کار را انجام دهد.

نحوه آزادسازی مدرک دانشگاه آزاد

آزادسازی مدرک دانشگاه‌های آزاد، برخلاف دانشگاه‌‌های دولتی وزارت بهداشت و علوم بسیار ساده است.

مدارک لازم برای آزادسازی مدرک تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی

• ارائه گزارش تسویه‌ حساب کامل (در صورت وجود بدهی) محل تحصیل
• نامه تسویه حساب صندوق رفاه دانشجویی (در صورت وجود وام دانشجویی)
• ارائه کپی کارت ملی و تمامی صفحات شناسنامه
• ارائه اصل و کپی کارت پایان خدمت یا معافیت یا برگه سبز اعزام به خدمت (بدون غیبت)
• گواهی اشتغال به تحصیل در مقطع بالاتر
• گذشت حداقل ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی موقت
• ۲ قطعه عکس ۴*۳

آزادسازی مدرک تحصیلی از دانشگاه‌ آزاد اسلامی

برای آزادسازی مدرک تحصیلیتان باید مراحل زیر را بادقت مطالعه و گام به گام رعایت کنید.

مراجعه به امور فارغ‌التحصیلان

مرحله اول آزادسازی مدرک دانشگاه آزاد، مراجعه به امور فارغ‌التحصیلان و دریافت مدارک تحصیلی‌تان است. نکته قابل توجه در این مرحله این است که آقایان باید کارت پایان خدمت یا معافیت خود را به این بخش ارائه دهند.

گرفتن مهر سازمان مرکزی

مدارکی که از دانشگاه دریافت کرده‌اید را به سازمان مرکزی دانشگاه آزاد به آدرس تهران – انتهای بزرگراه شهید ستاری (شمال) – میدان دانشگاه – بلوار شهدای حصارک – سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی ببرید و در آ‌نجا مهر تایید این سازمان را دریافت کنید. البته انجام این کار برای همه افراد الزامی نیست و خوب است اطلاعات دقیق‌تر را از دانشگاه خود بپرسید.

ارسال مدارک به دارالترجمه رسمی

در محله آخر، مدرک و ریزنمرات خود را به دارالترجمه رسمی ببرید تا به زبان اصلی برای شما ترجمه شود.
نکته مهم: اگر دانش‌نامه رشته‌های غیرپزشکی قبل از تاریخ ۱۳۸۸/۱۱/۰۱ صادر شده باشد، متقاضیان باید برای گرفتن مهر هولوگرام رسمی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اقدام کنند. علاوه‌بر این، به مهر و امضاء واحد علوم پزشکی دانشگاه آزاد یا مهر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز نیاز است.
دانش‌نامه‌های جدید مهر هولوگرام را به‌صورت پیش‌فرض دارند و نیازی به دریافت دوباره آن نیست.

تأثیر سهمیه روی آزادسازی مدرک تحصیلی

داشتن سهمیه می‌تواند روی آزادسازی مدرک دانشگاهی تأثیر بگذارد. وجود سهمیه به طور مستقیم روی آزادسازی با پرداخت هزینه و آزادسازی با سابقه کاری اثر دارد. چنانچه هنگام پذیرش در دانشگاه از سهمیه مناطق ۲ یا ۳ استفاده کرده باشید، هنگام آزادسازی مدرک با پرداخت هزینه، باید به ترتیب ۲ و ۳ برابر متقاضیان منطقه ۱ هزینه پرداخت کنید.
همچنین اگر از سهمیه مناطق ۲ و ۳ استفاده کرده‌اید و بخواهید با سابقه کاری، مدرک دانشگاهی خود را آزاد کنید، به‌ترتیب باید ۲ و ۳ برابر مدت زمان تحصیل خود، سابقه اشتغال با بیمه ارائه بدهید.

در پایان، آزادسازی مدرک تحصیلی برای دانشگاه‌های آزاد و دولتی وزارت‌های بهداشت و علوم متفاوت است که در این مقاله به هرکدام از آن‌ها به‌صورت جدا پرداختیم. به‌صورت کلی، آزادسازی مدارک برای افرادی که به ‌صورت رایگان و روزانه در دانشگاه‌های دولتی کشور تحصیل کرده‌اند، کمی پیچیده‌تر از دیگر متقاضیان است.