مراحل ترجمه رسمی مدارک تحصیلی برای اپلای

اگر قصد مهاجرت تحصیلی به کشوری دیگر را دارید، یکی از مراحل ضروری، ترجمه رسمی مدارک تحصیلی است. از آنجایی که این مرحله پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد، سوالات زیادی در مورد روند آن مطرح می‌شود. در این مقاله قصد داریم به‌صورت مفصل شما را با نحوه ترجمه رسمی مدارک تحصیلی برای اپلای آشنا کنیم.

ترجمه رسمی مدارک چیست و با چه هدفی انجام می‌شود؟

ترجمه مدرک تحصیلی برای مهاجرت به این معنی است که یکی از مترجمان رسمی قوه قضاییه، مدارک شما را ترجمه و سپس مهر و امضا کند. وقتی قصد دارید مدارک خود را به سفارت کشور مورد نظرتان ارائه دهید، مهم است که  آن‌ها را به زبانی که سفارت از شما خواسته ترجمه کنید. نکته مهم‌تر این است که این ترجمه باید به‌صورت رسمی انجام شده باشد، وگرنه معتبر محسوب نمی‌شود.

کدام مدارک تحصیلی قابل ترجمه رسمی هستند؟

برای مهاجرت تحصیلی علاوه بر ارائه ترجمه رسمی مدارک تحصیلی به دانشگاه، باید ترجمه مدارک دیگر خود را نیز آماده کنید. با این حال، این بدین معنی نیست که ترجمه رسمی همه مدارک امکان‌پذیر است. به‌طور کلی، مدارکی که می‌توانید برای ترجمه رسمی ارائه دهید عبارت‌اند از:

مدرک	مثال
مدارک شناسایی یا هویتی	شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت، سند ازدواج، گواهی عدم سوء پیشینه
مدارک تحصیلی	دانشنامه تمام مقاطع تحصیلی به همراه ریزنمرات
گواهی‌نامه‌های آموزشی	گواهی فنی حرفه‌ای، گواهی کارگاه‌های آموزشی، گواهی دوره‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت
اسناد ثبتی و مالی	اوراق سهام شرکت‌ها، روزنامه رسمی، صورت‌جلسه و اظهارنامه شرکت، اساسنامه، مدارک مالیاتی، فیش حقوقی.
گواهی‌های شغلی	پروانه دائم پزشکی، پروانه تاسیس داروخانه، کارت نظام پزشکی، کارت بازرگانی، پروانه مطب، کارت مربی‌گری فنی و حرفه‌ای.

به یاد داشته باشید ترجمه رسمی گواهی موقت تحصیلی امکان‌پذیر نیست و باید اصل مدرک را ترجمه کنید. سایر مدارکی که نمی‌توان آن‌ها را برای ترجمه رسمی ارائه کرد، عبارت‌اند از:

• کارت دانشجویی
• کارنامه سازمان سنجش
• اسامی قبول‌شدگان در روزنامه‌ها
• گواهی صادرشده توسط موسسات خصوصی زیر نظر سازمان فنی و حرفه‌ای
• کپی برابر اصل سند ملک
• گواهی ارزیابی ملک توسط مشاورین املاک
• مبایعه‌نامه‌های تنظیم‌شده از سوی مشاورین املاک
• اجاره‌نامه‌های تنظیم‌شده توسط مشاورین املاک

ترجمه رسمی مدارک برای اپلای تحصیلی چه مراحلی دارد؟

در همین ابتدای کار، خوب است با مراحل ترجمه مدارک آشنا شوید چرا که ممکن است برخی مراحل را به‌اشتباه طی کنید و زمان خود را برای رسیدن به ددلاین دانشگاه از دست بدهید. در ادامه با راهنمای ترجمه رسمی مدارک تحصیلی آشنا می‌شویم.

دریافت مدارک تحصیلی از دانشگاه

به‌عنوان اولین گام، مهم است که مدارک تحصیلی خود را از دانشگاه دریافت کنید. به یاد داشته باشید همان‌طور که در برگه گواهی موقت تحصیلی قید شده است، این مدرک قابل‌ترجمه نیست و بنابراین لازم است دانشنامه و ریزنمرات تحصیلی خود را از دانشگاه دریافت کنید. در صفحه «نحوه دریافت مدرک تحصیلی از دانشگاه» می‌توانید اطلاعات کاملی در این زمینه کسب کنید.
در صورتی که در دانشگاه‌های غیردولتی تحصیل کرده باشید، اگر به دانشگاه بدهکار نباشید، می‌توانید سریع‌تر مدارک تحصیلی خود را دریافت کنید. توجه داشته باشید که هنگام درخواست برای ریزنمرات حتما قید کنید که به ریزنمره قابل ترجمه نیاز دارید.
اگر در دانشگاه دولتی درس خوانده باشید بسته به عوامل مختلف مانند سال آغاز و پایان تحصیل، تعداد سال‌های تحصیل و واحدهای گذرانده‌شده، لازم است مبلغی را به‌عنوان هزینه آزادسازی مدارک به وزارت علوم یا بهداشت پرداخت کنید.
اگر تمایلی به پرداخت هزینه آزادسازی مدرک تحصیلی ندارید و در عین حال، سابقه کاری و بیمه نیز نداشته‌اید، می‌توانید مدرک خود را به وزارت کار ارائه دهید. اگر پس از گذشت ۶ ماه، متناسب با رشته تحصیلی شما، شغلی برایتان پیدا نشود، نامه‌ای با عنوان نامه عدم کاریابی را از وزارت کار دریافت می‌کنید که به شما امکان می‌دهد مدارک تحصیلی خود را بدون پرداخت هزینه از دانشگاه دریافت کنید.
راه دیگری که برای آزادسازی مدرک تحصیلی بدون پرداخت هزینه وجود دارد، این است که به اندازه تعهد خدمت خود، سابقه بیمه داشته باشید.

ارسال مدارک برای وزارت و اخذ تایید برای ترجمه آن‌ها

پس از اینکه از دانشگاه، دانشنامه و ریزنمرات خود را دریافت کردید، لازم است آن‌ها را به وزارت مربوطه ارائه دهید تا وزارت، مدارک شما را تایید کرده، کد صحت مدارک را ارائه و اجازه ترجمه رسمی آن‌ها را بدهد:

• اگر در دانشگاه‌های وزارت علوم تحصیل کرده باشید، لازم است به سامانه سجاد مراجعه کنید.
• اگر در دانشگاه‌های وزارت بهداشت تحصیل کرده‌اید، لازم است به سامانه مدارک دانش آموختگان وزارت بهداشت مراجعه کنید.
• فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد کافی است مدارک خود را به تایید سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی برسانند.
• مدارک مدرسه نیز لازم است توسط سازمان آموزش و پرورش تایید شوند.

جمع‌آوری مدارک و ارائه به دارالترجمه

پس از دریافت مدارک تحصیلی و اخذ تاییدیه آن‌ها لازم است همه مدارک لازم برای ارائه به سفارت را جمع‌آوری کنید و به دارالترجمه تحویل دهید. به یاد داشته باشید که ترجمه مدرک دیپلم و سایر مدارک تحصیلی را حتما به یک دارالترجمه رسمی بسپارید.

دریافت تاییدیه دادگستری و مهر وزارت امور خارجه برای ترجمه

این مورد برای تمام دانشجویان الزامی نیست و بسته به عوامل مختلف، مانند دانشگاهی که از آن فارغ‌التحصیل شده‌اید یا درخواست دانشگاه مقصد، ممکن است به تاییدیه دادگستری و مهر امور خارجه نیاز نباشد.
با این‌حال، کسانی که ملزم به طی کردن این روند هستند لازم است بدانند پس از اینکه دارالترجمه مدارک را ترجمه کرد آن‌ها را برای دادگستری و وزارت امور خارجه ارسال خواهد کرد. ارسال مدارک توسط دارالترجمه معمولا حدود ۲ هفته طول می‌کشد.
اگر برای گذراندن این مرحله عجله دارید، می‌توانید مدارک تحصیلی را به همراه ترجمه از دارالترجمه دریافت کنید و برای اخذ تاییدیه‌های لازم آن‌ها را مستقیم به دادگستری و وزارت امور خارجه ببرید. این مرحله اگر توسط خودتان انجام شود، حدودا یک یا دو روز زمان می‌برد. پس از اینکه دادگستری و وزارت امور خارجه مدارک شما را مهر زدند، می‌توانید آن‌ها را به سفارت ارائه دهید.

مراحل ترجمه مدارک تحصیلی دانش آموزان

دانش‌آموزانی که می‌خواهند در دبیرستان‌های خارج از کشور به تحصیل خود ادامه دهند، باید ریزنمرات و مدارک تحصیلی دبستان یا دبیرستان خود را ترجمه کنند. نظام جدید به ۲ دوره ۵ ساله ابتدایی و ۶ ساله دبیرستان تغییر پیدا کرده است. همچنین نظام کنونی مقیاس‌های کیفی، عالی تا نیاز به تلاش بیشتر را جایگزین نمره ۰ تا ۲۲ در نظر گرفته است. برای ترجمه رسمی کارنامه توصیفی این مراحل را باید سپری کرد:

دریافت کارنامه توصیفی

والدین دانش‌آموز باید به مدرسه مراجعه کنند و اصل کارنامه او را به همراه مهر و امضای مدیر مدرسه دریافت کنند.

دریافت تایید آموزش و پرورش

در این مرحله باید کارنامه دانش‌آموز را به آموزش و پرورش منطقه ببرند و امضای آن را هم دریافت کنند.

مراجعه به سایت آموزش و پرورش

به سایت آموزش و پرورش به آدرس emt.medu.ir مراجعه و بعد از ثبت‌نام، عنوان دارالترجمه را در بخش استعلام گیرنده وارد کنند. در این مرحله باید فرمی را تکمیل کنند تا کد رهگیری پیامکی برای آن‌ها ارسال شود.

دریافت تاییدیه ترجمه مدرک

در مرحله آخر باید به اداره کل آموزش و پرورش استان مراجعه کنند تا مهر اداره روی مدرک آن‌ها زده شود.

ترجمه مدرک تحصیلی چقدر طول می‌کشد؟

مدت‌زمان ترجمه رسمی مدارک تحصیلی بسته به اینکه این کار را به چه دارالترجمه‌ای سپرده باشید و همچنین، مهر دادگستری و مهر وزارت امور خارجه برای ترجمه را خودتان دریافت کنید یا آن را به دارالترجمه بسپارید متفاوت است. دارالترجمه معمولا در کمتر از یک هفته، ترجمه مدارک تحصیلی را انجام می‌دهد.
نکته: بهتر است زودتر از ددلاین دانشگاه‌ها کارهای ترجمه مدارک را به دارالترجمه بسپارید. زیرا در زمان ددلاین، ممکن است ترجمه مدارک شما زمان بیشتری طول بکشد.

هزینه ترجمه مدارک تحصیلی چقدر است؟

ترجمه مدارک شامل هزینه‌های مختلفی می‌شود که بسته به نوع مدرک و همچنین تعداد نسخه‌های مورد نیاز می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین نمی‌توان رقم دقیقی را برای هزینه ترجمه مدارک تحصیلی مشخص کرد. از سوی دیگر، لازم است بدانید دادگستری و وزارت امور خارجه نیز برای مهر زدن مدارک از شما هزینه دریافت می‌کنند.
در جدول زیر به صورت حدودی با هزینه ترجمه مدارک هویتی آشنا می‌شویم و بعد هزینه ترجمه برای هرکدام از مقاطع تحصیلی را با هم مشاهده می‌کنیم.

مدارک	هزینه ترجمه
ترجمه شناسنامه	۶۳,۰۰۰ تومان
ترجمه کارت ملی	۵۴,۰۰۰ تومان
ترجمه سند ازدواج	۱۷۵.۵۰۰ تومان
ترجمه گواهی اشتغال به تحصیل	۶۶,۰۰۰ تومان
ترجمه گواهینامه رانندگی	۷۲,۰۰۰ تومان
ترجمه گواهی عدم سوء پیشینه	۷۲,۰۰۰ تومان

نکته: هزینه مهر دادگستری ۶۵ هزار تومان و مهر امور خارجه ۲۰ هزار تومان برای هر مدرک است.

هزینه ترجمه مدارک برای اپلای دکتری

افرادی که می‌خواهند برای مقطع دکتری اپلای کنند، علاوه‌بر ترجمه مدرک دیپلم، ریز نمرات و مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد را نیز باید ترجمه کنند. هزینه ترجمه مدارک بر اساس تعرفه قوه قضاییه است. برای سال ۱۴۰۲ ترجمه مدارک برای اپلای به زبان انگلیسی عبارت است از:

مدارک	هزینه ترجمه
ترجمه مدرک لیسانس	۱۰۸.۰۰۰ تومان
ترجمه مدرک فوق لیسانس	۱۰۸.۰۰۰ تومان
ترجمه ریز نمرات لیسانس	۳۶.۰۰۰ تومان + هر درس ۱.۳۵۰ تومان
هزینه ترجمه دیپلم	۷۵.۰۰۰ تومان
میانگین هزینه کل	۱.۷۰۰.۰۰۰ تا ۲.۵۰۰.۰۰۰ تومان

هزینه ترجمه مدارک برای اپلای کارشناسی ارشد

افرادی که می‌خواهند برای کارشناسی ارشد اپلای کنند، برای ترجمه به مدارک زیر احتیاج دارند:

مدارک	هزینه ترجمه
ترجمه مدرک لیسانس	۱۰۸.۰۰۰ هزار تومان
ترجمه ریز نمرات لیسانس	۳۶.۰۰۰ تومان + هر درس ۱.۳۵۰ تومان
ترجمه مدرک دیپلم	۷۵.۰۰۰ تومان
ترجمه مدرک پیش دانشگاهی	۷۵.۰۰۰ تومان
ترجمه گواهی ریز نمرات	۶۶.۰۰۰ تومان + ۴.۵۰۰ هر سطر
میانگین هزینه کل	۱.۵۰۰.۰۰۰ تا ۲.۳۰۰.۰۰۰ تومان

هزینه ترجمه مدارک برای اپلای کارشناسی

ترجمه مدارک کارشناسی برای دانش‌آموزانی است که مدرک دیپلم خود را دریافت کرده‌اند و قصد مهاجرت به کشورهای دیگر را دارند. مدارکی که برای اپلای در مقطع کارشناسی به ترجمه نیاز دارند، عبارت‌اند از:

مدارک	هزینه ترجمه
ترجمه مدرک دیپلم	۷۵.۰۰۰ تومان
ترجمه مدرک پیش دانشگاهی	۷۵.۰۰۰ تومان
هزینه ترجمه ریز نمرات دبیرستان و پیش دانشگاهی	۳۳.۰۰۰ تومان + هر درس ۱.۳۵۰
میانگین هزینه کل	۱.۳۰۰.۰۰۰ تا ۲.۰۰۰.۰۰۰ تومان

مدت اعتبار ترجمه مدرک تحصیلی برای مهاجرت

بسته به نوع سند اعتبار ترجمه رسمی آن نیز متفاوت است. اما به‌صورت کلی، ترجمه رسمی مدارک ۳ تا ۶ ماه اعتبار دارد. اگر ترجمه رسمی مدارکی که برای سفارت‌خانه ارسال می‌کنید اعتبار نداشته باشد، برگشت می‌خورد. پس بهتر است زمان ترجمه رسمی مدارک تا زمانی که آن را برای سفارت‌خانه ارسال می‌کنید، کوتاه باشد. اسناد بر اساس مدت اعتبارشان به ۳ دسته تقسیم می‌شوند:

• اسناد دارای اعتبار کوتاه مدت: اسنادی که مدت اعتبار ترجمه رسمی آن‌ها بسیار کوتاه (۱ تا ۲ ماه) است، مانند گواهی عدم سوء پیشینه.
• اسناد دارای اعتبار میان‌مدت: مدت اعتبار ترجمه رسمی این اسناد ۱ تا ۶ ماه معتبر است، مانند: کارت ملی، سند ازدواج، سند خودرو، سند مالکیت و شناسنامه.
• اسناد دارای اعتبار بلند مدت: این اسناد معمولا در طولانی مدت قابل استناد و فاقد مدت زمان اعتبار
• هستند. مانند: ریز نمرات، دانشنامه تحصیلی، دیپلم و پیش دانشگاهی.

چند نکته مهم در مورد ترجمه رسمی مدارک تحصیلی

اکنون که با نحوه تایید مدارک تحصیلی برای ترجمه آشنا هستید، لازم است از چند نکته مرتبط با این فرایند آگاه باشید. آگاهی از این نکات به شما کمک می‌کند که برنامه‌ریزی بهتری برای ترجمه رسمی مدارک داشته باشید:

• حتما به زمان آماده شدن مدارک خود توجه کنید تا زمان خود برای مراجعه به سفارت را از دست ندهید. برای مثال، صدور گواهی عدم سوء پیشینه معمولا ۲ روز طول می‌کشد.
• قبل از اینکه مدارک خود را به دارالترجمه ارائه دهید، فهرستی از مدارک لازم را تهیه کنید تا مطمئن شوید که همه اسناد و مدارک لازم را جمع‌آوری کرده‌اید.
• در هنگام تحویل مدارک خود از دارالترجمه حتما از صحت اطلاعات در ترجمه مدارک تحصیلی مطمئن شوید و در صورت وجود هرگونه اشکال، آن را به دارالترجمه اعلام کنید.
• برای اینکه بدانید کدام‌ یک از دارالترجمه‌ها معتبر و رسمی هستند، می‌توانید فهرست دارالترجمه‌های تایید شده را در سامانه سنام (سامانه نرم افزاری امور مترجمان اصلی) مشاهده کنید.
• از آنجایی که برخی واژه‌ها و اصطلاحات به‌کار رفته در مدارک، تخصصی هستند، می‌توانید برای اطمینان از ترجمه صحیح آن‌ها توسط دارالترجمه، معادل این واژه‌ها و اصطلاحات را بنویسید و در اختیار دارالترجمه قرار دهید.

برخی کلمات انگلیسی در ترجمه مدرک تحصیلی برای مهاجرت

پس از دریافت مدارک ترجمه شده‌تان از دارالترجمه، آن را مطالعه کنید تا درست ترجمه شده باشد. کلماتی که در جدول زیر آمده است، می‌تواند به شما در بررسی مدارک ترجمه شده کمک کند.

کلمات متداول	ترجمه	کلمات متداول	ترجمه
پذیرش	Acceptance	ثبت نام	Enrollment
متقاضی	Applicant	فعالیت‌های فوق‌برنامه	Extracurricular activities
مهلت تقاضا	Application Deadline	معدل	Grade Point Average (GPA)
پذیرش معوق	Deferred Admission	رشته تحصیلی	Major
رد	Denial	گرایش تحصیلی	Minor
مدرک تحصیلی	Qualification	گواهی	Certificate

در پایان، یکی از طولانی‌ترین و در عین حال، چالش‌برانگیزترین مراحل اپلای تحصیلی، ترجمه رسمی مدارک است. با این حال، اگر به‌طور کامل با این پروسه و مراحل آن آشنا باشید، می‌توانید برنامه‌ریزی بهتر و دقیق‌تری برای انجام آن داشته باشید و با کمترین نگرانی و هزینه آن را پشت سر بگذارید.