بیت کوین چگونه کار می‌کند؟

نیلوفر میثاقی

۱۳۹۶/۰۹/۱۹

234 بازدید

بیت کوین ارزی رمزنگاری شده و دیجیتال می‌باشد که برخلاف سایر ارزها مانند دلار و یورو، کاملا به صورت مجازی است؛ یعنی هیچ‌گونه ماهیت فیزیکی ندارد و به صورت سکه و اسکناس نیست. قابل ذکر است که بیت کوین، هنوز توسط بیشتر دولت‌ها به طور رسمی به عنوان پول شناخته نشده است. یکی از دلایل اهمیت بیت کوین، جایگاه آن به عنوان اولین ارز مجازی بدون کنترل متمرکز، توسط بانک‎‌ها یا بانک های مرکزی است.

در این مقاله سعی می‌کنیم تا چگونگی کار بیت کوین و مفاهیم مرتبط با آن را تشریح نماییم؛ اما پیش از آن، لازم است مهم‌ترین مفاهیم مرتبط با بیت کوین را به طور کلی و مختصر توضیح دهیم.

بلاک چین چیست و چگونه کار می کند؟

مهم‌ترین تفاوت بیت کوین و به طور کلی، ارزهای رمزپایه با سایر ارزها در این است که موجودی حساب‌ها و تراکنش‌ها، به جای آن که به صورت متمرکز (مثلاً توسط بانک) کنترل شوند، همگی در شبکه‌ای به نام بلاک چین (Blockchain) ثبت می‌گردند و هر کاربر، به طور مستقیم تراکنش‌های خود را کنترل می‌کند.

بلاک چین، چیزی شبیه به یک دفتر کل می‌باشد که بیت کوین برای کار کردن، کاملا به آن متکی است. زیرا تمامی تراکنش‌های بیت کوین در بلاک چین ثبت می‌شوند و به این ترتیب، در دسترس همه کاربران قرار می‌گیرند.

به دلیل آن که بیت کوین مدیر یا رئیسی ندارد، اطلاعات آن فقط در یک قسمت مرکزی ذخیره نمی‌شود؛ بلکه بیت کوین، پایگاه اطلاعات خود را به بخش‌های کوچک‌تری به نام بلوک تقسیم‌بندی کرده است که با هر بار انجام شدن تراکنش‌های بیت کوین، تعدادی از این تراکنش‌ها در یک بلوک ثبت می‌شوند. در واقع هر بلوک یک واحد یا بخش کوچک‌تر از دیتابیس بزرگ و اصلی بلاک چین می‌باشد.

مجموعه اطلاعات کلیه بلوک‌ها (یا همان بخش‌های کوچک‌تر)، اطلاعات ثبت شده در بلاک چین را تشکیل می‌دهند و سیستم‌های تمامی کاربران بیت کوین، خود شبکه بلاک چین را می‌سازند.

هر کاربر بیت کوین، قادر است نسخه‌ای از بلاک چین را روی دستگاه خود ذخیره کند و از آن به منظور چک کردن آدرس‌های کیف پول بیت کوین و جلوگیری از کلاهبرداری در یک تراکنش استفاده نماید.

کیف پول بیت کوین چیست و چگونه کار می‌کند؟

مثل هر پول دیگری، بیت کوین هم نیاز به محلی برای نگهداری دارد و هر کسی که می‌خواهد برای اولین بار یک کیف پول بیت کوین داشته باشد، می‌تواند به یکی از روش‌های زیر برای خود کیف پول ایجاد نماید:

• کیف پول‌های آنلاین که برخی از آن‌ها با استفاده از اپلیکیشن، بر روی کامپیوتر یا موبایل نصب می‌شوند و برخی از طریق وب‌سایت‌هایی مانند blockchain.info و bitcoin.com در دسترس قرار می‌گیرند.
• کیف پول‌های آفلاین که بعضی از آن‌ها، بدون استفاده از اینترنت روی کامپیوتر نصب می‌شوند و یا کیف پول‌های سخت افزاری مانند کیف پول‌های لجر (ledger).

آدرس کیف پول بیت کوین یا به اختصار آدرس بیت کوین، یک زنجیره ۲۶ تا ۳۵ کاراکتری متشکل از حروف و اعداد است که با عدد ۱ یا ۳ شروع می شود. “۱BoatSLRHtKNngkdXEeobR76b53LETtpyT” یک نمونه آدرس بیت کوین می‌باشد. این آدرس‌، به صورت بارکد نیز نشان داده می‌شوند تا با این روش، احتمال بروز اشتباه به حداقل برسد.

حالا برمی‌گردیم به انواع کیف پول‌ها، که یکی از مهم‌ترین کارکردهای آن‌ها، ایجاد سه کد عمومی، خصوصی و آدرس کیف می‌باشد. این کیف‌ها در واقع، کدهای رمزنگاری شده که از نظر ریاضی به یکدیگر مرتبط هستند را تولید می کنند و در اختیار افراد قرار می‌دهند. بدین ترتیب هر فرد، یک آدرس بیت کوین دارد که می‌تواند آن را در اختیار دیگران بگذارد تا به آدرس او، بیت کوین ارسال کنند. وب‌سایت‌هایی که دریافت بیت کوین دارند هم به این روش صاحب درگاه بیت کوین می‌شوند.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

• بیت کوین (Bitcoin) چیست؟
• چگونه بیت کوین بدست آوریم؟

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

تراکنش به وسیله بیت کوین چگونه انجام می‌گیرد؟

حال که با مفاهیم مهم مربوط به چگونگی کار بیت کوین آشنا شدیم، می‌توانیم چگونگی انجام تراکنش‌های بیت کوین را بررسی کنیم.

تراکنش بیت کوین به معنی انتقال پول، میان دو کیف پول بیت کوین می‌باشد که اطلاعات این انتقال در بلاک چین ثبت می‌شود و همانطور که قبلاً گفتیم، توسط همگی کاربران قابل مشاهده و بررسی می‌باشد.

همانگونه که قبلا گفته شده، بلاک چین از واحدهای کوچک‌تری به نام بلوک تشکیل شده است که به صورت زنجیره به یکدیگر متصل هستند. برای تایید شدن یک تراکنش، تراکنش‌ها باید در یکی از بلوک‌های بلاک چین، که طبق قوانین سخت‌گیرانه‌ای رمزنگاری شده‌اند، دسته‌بندی شوند و توسط ماینرها به تایید برسند تا اطلاعات معاملات، در بلاک چین ثبت شوند. به این ترتیب، با این که خود تراکنش در چند ثانیه انجام می‌شود، تایید شدن آن می‌تواند از چند دقیقه تا چندین روز به طول بیانجامد و با پرداخت مقداری کارمزد، این کار سریع‌تر انجام می‌پذیرد.

با ایجاد یک کیف پول بیت کوین، دو کلید رمزنگاری شده به نام کلید عمومی (Private Key) و کلید خصوصی (Public Key) نیز ساخته می‌شوند و هر دوی این کلیدها مجموعه‌ای از اعداد خاص می‌باشند که از نظر ریاضی به یکدیگر مرتبط هستند. هم‌زمان با این مرحله، یک آدرس کیف پول نیز ایجاد می شود که این آدرس نیز با کلیدهای خصوصی و عمومی در ارتباط ریاضی پیچیده می‌باشد.

کلید خصوصی، یک زنجیره (String) متشکل از ۵۲ حرف (حروف کوچک و بزرگ) و اعداد است. به عنوان نمونه، ‘B221d9dbb083a7f33428d7c2a3c3198ae925614d70210e28716ccaa7cd4ddb79’ می‌تواند یک کلید خصوصی باشد.

کلید عمومی، یک داده ۲۵۵ بیتی (واحد حافظه کامپیوتری که هر ۸ کاراکتر آن یک بایت است) می‌باشد و افرادی که از آدرس کلید عمومی صاحب کیف پول، مطلع هستند می‌توانند درستی امضایی که دارنده کیف پول با استفاده از کلید خصوصی، در تراکنش‌ها استفاده می‌کند را تایید کنند.

فرآیند ماینینگ چگونه انجام می‌گیرد؟

ماینینگ (Mining) را می‌توان یک سیستم توافق توزیع شده تعریف کرد که این عملیات، به بلاک چین نظم و ترتیب زمانی می‌دهد، شبکه را بی‌طرف نگه می‌دارد و به کامپیوترهای مختلف اجازه می‌دهد تا روی وضعیت سیستم به توافق برسند.

یکی از روش‌های ماینینگ، تایید تراکنش‌هایی است که در بلوک‌های بلاک چین انجام می‌گیرند و ماینرها با تایید این تراکنش‌ها، اطلاعات آن‌ها را در بلاک چین ثبت می‌کنند تا کارمزد تایید تراکنش (Fee) دریافت کنند. با این که انجام خود تراکنش به وسیله بیت کوین ظرف چند ثانیه انجام می شود، اما تایید شدن آن می‌تواند از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. طولانی بودن این زمان به این دلیل است که الگوریتم‌هایی که باید توسط ماینرها حل شوند، حتی با وجود استفاده آن‌ها از سیستم‌های پیشرفته کامپیوتری، وقت می‌برد و از آنجا که هر چه صف طولانی تراکنش‌های نیازمند به تایید، طولانی‌تر می‌شود، این زمان هم در حال بیش‌تر شدن است. از این رو، بسیاری از افراد جهت تسریع تایید شدن تراکنش‌های خود، کارمزدهایی را پرداخت می‌کنند.

روش دیگر ماینینگ، مشارکت در  ایجاد بلوک های جدید است. در این روش ،زمانی که بلوک جدیدی ساخته می‌شود، ماینرها اطلاعاتی مانند تراکنش‌های این بلوک را جمع آوری می‌کنند و با استفاده از فرمول ریاضی، این اطلاعات را به مجموعه‌ای از حروف و ارقام متوالی که نسبت به اطلاعات اولیه بلوک، مختصرتر می‌باشند، تبدیل می‌کنند که این مجموعه از حروف و ارقام، هش (Hash) نامیده می‌شود. این هش همراه با خود بلوک، در بلاک چین ذخیره می‌شود و هر ماینری که بتواند سریع‌تر از سایرین هش یک بلاک را کشف کند، ۲۵ بیت کوین به عنوان پاداش دریافت می‌کند.

ماینرها برای انجام فرآیند ماینینگ، از نرم‌افزارهایی استفاده می‌کنند که به طور خاص برای ماینینگ بلوک‌های بلاک چین، طراحی شده و از این طریق برای پیدا کردن هش یک بلوک جدید با یکدیگر رقابت می‌کنند. زمانی که یک بلوک جدید به زنجیره بلوک اضافه می‌شود، لیست اطلاعاتی که در بلاک چین ثبت شده‌اند طولانی تر می‌شود و یک نسخه آپدیت شده در اختیار کاربران قرار می‌گیرد تا همه کاربران از اطلاعات اضافه شده با خبر شوند.

فرآیند ماینینگ به طور برابر، شانس را به همه ماینرها می‌دهد و به دلیل سخت بودن این فرآیند، فقط تعداد محدودی از کاربران فرآیند ماینینگ را انجام می‌دهند. این کار افراد را از این که به طور مرتب بلوک‌های جدید به بلاک چین اضافه کنند، منع می‌نماید و به این ترتیب، کسی نمی‌تواند اطلاعاتی که وارد بلاک چین می‌شوند را کنترل کند یا اطلاعات ثبت شده در بلاک چین را با اطلاعات خود جایگزین نماید.

از سال ۲۰۰۹ که بیت کوین به همگان معرفی شد تاکنون در شبکه بیت کوین، پیشرفت‌های زیادی حاصل شده است. تحولاتی که در سال های آینده در بیت کوین رخ می‌دهد تعیین خواهد کرد که این ارز رمز نگاری شده و سایر رمز ارزها چه جایگاهی در سیستم مالی دنیا خواهند داشت.