صفر تا صد مدارک مورد نیاز برای اپلای
اگر قصد مهاجرت تحصیلی و گرفتن پذیرش از یک دانشگاه را دارید، احتمالا میدانید که باید مدارکی به این منظور برای دانشگاه بفرستید. دانستن اینکه دقیقا به چه پیشنیازها و مدارکی برای اپلای نیاز دارید، مسئله بسیار مهمی است چرا که یک عامل تعیین کننده در گرفتن پذیرش از دانشگاه است. در این مقاله میخواهیم لیست مدارک لازم برای اپلای در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترا و هر آنچه در این رابطه نیاز است بدانید را بررسی کنیم؛ با ما همراه باشید.
اصطلاحات Undergraduate و Graduate به چه معناست؟
وقتی وارد وبسایت دانشگاهی میشوید، برای دیدن پیشنیازهای اپلای، لازم است مقطع تحصیلی و رشته مورد نظرتان را انتخاب کنید. اینجاست که به دو اصطلاح Undergraduate و Graduate برمیخورید. این دو اصطلاح، اشاره به مقاطع تحصیلی دارند: Undergraduate به دوره کارشناسی و Graduate به دورههای کارشناسی ارشد و دکترا اشاره دارد. همچنین ممکن است Graduate را تحت عنوان Postgraduate نیز ببینید؛ این دو هم معنی اند و تفاوتی با یکدیگر ندارند.
با توجه به توضیحاتی که داده شد، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که پس Bachelor، Master و Doctorate چه هستند؟
در پاسخ باید بگوییم که Bachelor همان مقطع Undergraduate و دوره کارشناسی است. منظور از Master، دوره کارشناسی ارشد است و Doctorate به دکترا اشاره دارد که هر دو این دورهها زیر مجموعه مقطع Graduate دستهبندی میشوند.
- Bachelor’s Degree ،Bachelor یا Undergraduate Degree به اولین مقطع تحصیلی دانشگاهی گفته میشود. اتمام این دوره معمولا ۴ سال زمان میبرد اما طول این دوره بسته به اینکه ثبت نام خود را به صورت Part-time یا Full-time انجام داده باشید، میتواند کمتر یا بیشتر شود. البته این مدت زمان به رشتهای که انتخاب میکنید هم بستگی دارد. بعضی دانشگاهها امکان شرکت در دوره آنلاین Bachelor را به دانشجویان میدهند که در این صورت، مدت زمان اتمام این دوره به زیر چهار سال میرسد و هزینه ثبت نام هم معمولا کاهش پیدا میکند.
- Master یا Master’s Degree همانطور که گفتیم اشاره به دوره کارشناسی ارشد دارد. طول دوره Master معمولا نصف دوره Bachelor است و ۲ سال طول میکشد. این دوره را نیز به صورت آنلاین میتوانید یکساله تمام کنید. البته این نکته را در نظر داشته باشید که مدت زمان اتمام هر دوره به نوع ثبت نام (تمام وقت و پاره وقت) و رشته تحصیلی وابسته است.
- Doctorate که آن را تحت عنوان Doctoral Degree نیز دیدهاید، همان دوره دکترا است. اشتباه رایجی که در مورد دوره دکترا وجود دارد این است که اکثر افراد، این دوره را با PhD یکی میدانند. مدرک دکترا و PhD هر دو بالاترین سطح تحصیلات هستند. PhD یک مدرک دانشگاهی است که بر تحقیقات (Research)، تجزیه و تحلیل دادهها و ارزیابی تئوری تمرکز دارد. اما در مقطع دکترا، تسلط بر یک موضوع، در هر دو جنبه تئوری و عملی صورت میگیرد. در واقع هیچ یک از این دو، بر دیگری برتری ندارند و هر دو از بالاترین سطوح تحصیلی محسوب میشوند. مدت زمان دوره دکترا از ۲ تا ۶ سال متفاوت است. بسته به نوع برنامه و موضوع دوره، این مدت زمان میتواند تغییر کند.
حالا که با مقاطع تحصیلی دانشگاهی آشنا شدیم، وارد مرحله بعدی اپلای میشویم. در این مرحله نیاز است شما رشته دانشگاهیای که میخواهید در آن تحصیل کنید را انتخاب کرده و بر اساس آن به قسمت پیش نیازهای پذیرش (Application Requirements) وبسایت دانشگاه مورد نظرتان بروید و ببینید به چه مدارکی نیاز دارید. در قسمت بعدی لیست مدارکی که برای اپلای نیاز است را با هم بررسی میکنیم.
مدارک لازم برای اپلای
مدارکی که در این قسمت لیست کردهایم، مدارکی هستند که فارغ از مقطع تحصیلی، رشته و کشور مقصد به آنها نیاز خواهید داشت و میتوانید آنها را جهت اپلای برای کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به دانشگاه ارائه دهید.
- ریز نمرات
در قسمت پیشنیازهای پذیرش وبسایت دانشگاه، از شما Transcript خواسته میشود. این عبارت به معنای ریز نمرات است که باید آن را از دانشگاهی که از آن فارغالتحصیل شدهاید بگیرید. اگر برای کارشناسی اپلای میکنید، باید ریز نمرات مقطع دبیرستان خود را بفرستید. در صورت اپلای برای کارشناسی ارشد باید ریز نمرات کارشناسی و جهت اپلای برای دکترا باید ریز نمرات کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه قبلی گرفته و به دانشگاه جدید ارسال کنید. در مورد ریز نمرات، نکاتی هست که لازم است بدانید:
– اکثر دانشگاههای خارجی از شما Official Transcript یا ریز نمرات رسمی میخواهند. منظور از رسمی آن است که ریز نمرات مقاطع پیشین در سربرگ دانشگاه و دارای مهر باشد و به تایید سازمان مربوطه نیز رسیده باشد. به این منظور شما باید به دانشگاه درخواست ریز نمره بدهید، سپس برای تایید آن به یکی از این گزینهها مراجعه کنید: اگر دانشجوی یکی از رشتههای غیر پزشکی که دانشگاه آنها تابع وزارت علوم است بودهاید، باید به وزارت علوم مراجعه کنید. چنانچه دانشجوی رشته پزشکی بودهاید لازم است به وزارت بهداشت و اگر فارغالتحصیل دانشگاه آزاد هستید، باید به دفتر مرکزی دانشگاه خود مراجعه کنید. در بعضی موارد در صورت درخواست دانشگاه یا سفارت، ریزنمرات باید به تایید دادگستری و وزارت امور خارجه نیز برسد. پس از تایید مدارک توسط سازمانهای ذکر شده، مدرک شما آماده ترجمه است.
– برخی دانشگاهها به دریافت ریز نمرات غیررسمی بسنده میکنند. این مورد در وبسایت دانشگاه ذکر میشود. برای اطمینان میتوانید به دانشگاه ایمیل بزنید و این موضوع را بپرسید. اگر امکانی برای دریافت ریز نمرات از دانشگاه نبود یا آنقدر زمان نداشتید که مراحل آن را انجام دهید، در یک ایمیل مشکل خود را شرح دهید و ببینید که ریز نمرات غیررسمی را از شما قبول میکنند یا خیر.
– صادر کردن ریز نمره معمولا چند روز تا چند هفته زمان میبرد؛ پس حتما این بازه زمانی را در نظر بگیرید. ترجمه مدارک هم معمولا کمی زمانبر است و خوب است که این نکته را نیز در نظر داشته باشید.
- مدرک تحصیلی
ارائه مدرک تحصیلی نیز یکی دیگر از مدارک لازم برای اپلای است. چنانچه دانشجوی دانشگاه آزاد بودهاید، پس از اتمام تحصیل میتوانید درخواست دریافت مدرک بدهید. اگر در دانشگاه دولتی و به صورت روزانه درس خواندهاید لازم است مدرک را آزاد کنید و دانشنامه خود را بگیرید.
معمولا در ابتدا به شما یک مدرک موقت داده میشود و صدور مدرک اصلی، مدتی پس از آن صورت میگیرد. اگر ددلاین اپلای دانشگاه نزدیک است و شما فرصت ندارید تا صدور مدرک اصلی صبر کنید، میتوانید به دانشگاه ایمیل بزنید. در ایمیل وضعیت خود را توضیح دهید و بپرسید که آیا مدرک موقت را تا زمان صدور مدرک اصلی قبول میکنند یا نه.
مدرک تحصیلی نیز باید رسمی و ترجمه شده باشد. در بعضی موارد لازم است که مدرک تحصیلی هم توسط دادگستری تایید شود. اگر قصد اپلای برای کارشناسی را دارید، باید مدرک دیپلم خود را ارائه کنید. در صورت اپلای برای کارشناسی ارشد و دکترا باید مدرک مقطع پیشین را ارائه دهید. توجه داشته باشید که این مدرک باید مربوط به رشتهای باشد که در مقطع بعدی میخواهید ادامه دهید. تغییر رشته در هر دانشگاه، شرایط خودش را دارد و برای دانستن این شرایط باید به وبسایت دانشگاه مراجعه کنید.
- مدرک زبان
اگر انگلیسی زبان مادری شما نیست، لازم است توانایی خود برای تحصیل به زبان انگلیسی را ثابت کنید. به این منظور باید در یکی از آزمونهای زبان انگلیسی شرکت کنید. تافل، آیلتس، GRE یا دولینگو از جمله این آزمونها هستند. برای اینکه ببینید دانشگاه کدام را ترجیح میدهد یا به چه نمرهای نیاز دارید، به سایت دانشگاه بروید و اطلاعات مربوط به آزمون زبان را به دقت مطالعه کنید.
برای ارائه مدرک زبان به دانشگاه مقصد، باید نتیجه آزمون را به دانشگاه ارسال (Report) کنید. جهت ریپورت نمرات TOEFL و GRE میتوانید ۴ دانشگاه را به صورت رایگان انتخاب کنید. این تعداد برای IELTS بیشتر است و میتوانید به ۵ دانشگاه به صورت رایگان نمره خود را ریپورت کنید. اگر قصد داشته باشید نتیجه آزمون را به دانشگاههای بیشتری بفرستید، به ازای هر دانشگاه بیشتر، باید مبلغی بپردازید. دولینگو در این مورد محدودیتی ندارد و به صورت رایگان میتوانید نتیجه آزمون را به هر تعداد دانشگاه که میخواهید بفرستید.
امکان ریپورت رایگان برای تافل تا ساعت ۱۰ شب قبل از آزمون به شما داده میشود. برای GRE بعد از آزمون باید دانشگاههای مورد نظرتان را انتخاب کنید. جهت ریپورت نمره آیلتس نیز در همان زمان ثبت نام باید نام دانشگاهها را ذکر کنید.
توجه داشته باشید که آماده شدن نتایج و ارسال نمره از وبسایت ETS و IELTS به دانشگاه، معمولا از چند روز تا ۲ هفته طول میکشد؛ پس حتما این بازه زمانی را هنگام اپلای در نظر بگیرید.
برای تحصیل در بعضی دانشگاههای شماری از کشورها مانند آلمان، هلند و غیره نیاز به دانستن زبان آن کشور نیز دارید که این مورد هم در وبسایت دانشگاهها ذکر شده است.
- Research Proposal
این مورد معمولا هنگام اپلای برای کارشناسی ارشد و به خصوص دکترا و PhD از شما خواسته میشود. در Research Proposal باید در مورد برنامههای آینده خود برای ریسرچ صحبت کنید؛ روش و متدهای ریسرچ را شرح دهید و در واقع مسیر مشخصی برای آن ترسیم کنید. هدف از نوشتن ریسرچ پروپوزال، آگاهی دانشگاه از دانش ریسرچ شماست. برای نوشتن ریسرچ پروپوزال محدودیت کلمه دارید که تعداد کلمات معمولا در قسمت پیش نیازهای پذیرش وبسایت دانشگاه نوشته میشود.
- توصیه نامه یا Recommendation Letter
معمولا هر دانشگاهی ۱ یا ۲ توصیه نامه از دانشجویان میخواهد. ارائه توصیه نامه برای برخی دانشگاهها اجباری و برخی اختیاری است؛ با این حال همیشه یک امتیاز مثبت محسوب میشود. Recommendation Letter باید توسط استاد مقاطع پیشین شما نوشته شود. به این منظور میتوانید از یکی از معلمهای دبیرستان یا اساتید دوره کارشناسی یا کارشناسی ارشد خود بخواهید این کار را برایتان انجام دهد. بعضی دانشگاهها میخواهند که خود استاد مستقیما Recommendation Letter را برایشان ارسال کند، در این صورت باید ایمیل دانشگاه را در اختیار استاد قرار دهید. این مورد نیز محدودیت کلمه دارد که در سایت دانشگاه به آن اشاره میشود.
- SOP یا انگیزه نامه
برخی دانشگاهها برای اپلای در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا از دانشجویان SOP میخواهند. در انگیزه نامه شما با نگارشی رسمی، مینویسید که چه کسی هستید و کمی از پیشینه تحصیلی خود صحبت میکنید. همچنین توضیح میدهید که چرا این رشته و این دانشگاه را انتخاب کردهاید و چه برنامهای برای آینده خود دارید. در نوشتن SOP بیشتر باید روی اهداف و آینده تمرکز داشته باشید.
اگر دانشگاه مقصدتان استاد محور است و از قبل با یکی از اساتید مکاتبه داشتهاید، خوب است نام او را در SOP ذکر کنید. اما اگر دانشگاه، کمیته محور است، بهتر است نام استادی ذکر نشود. محدودیت کلمه در نوشتن انگیزه نامه را هم فراموش نکنید.
خوب است بدانید در برخی موارد دانشگاه از شما میخواهد Personal Statement ارائه کنید. Personal Statement و SOP معمولا باهم اشتباه گرفته میشوند. در Personal Statement تاکید بیشتر بر تجربیات و دستاوردهای گذشته است؛ این مورد هم محدودیت کلمه دارد.
- رزومه یا CV
یکی دیگر از مدارک لازم برای اپلای، ارسال یک رزومه قوی و کامل از خودتان است. در این رزومه باید راجع به تحصیلات خود، هر دورهای که گذراندهاید و تجربیات کاری بنویسید. پیشینه تحصیلی، مقالات، مهارتها، نرم افزارهایی که به آنها مسلط هستید و علایق خود در زمینه ریسرچ از جمله مواردی هستند که باید در رزومه ذکر شوند.
- شرکت در آزمونهای ورودی
در برخی موارد مخصوصا برای اپلای در مقطع دکترا، شرکت در آزمونهای ورودی دانشگاه لازم میشود. آزمونهای GRE ،GMAT و MAT از جمله رایجترین آزمونهای ورودی هستند. بر اساس رشته تحصیلی، مقطع و دانشگاهی که میخواهید برای آن اپلای کنید، باید یکی از این آزمونها را انتخاب کرده و نمره قابل قبول را کسب کنید. اطلاعات مربوط به نوع آزمون و نمره در وبسایت دانشگاه پیدا میشود.
تمام این پیش نیازها که در اصطلاحات اپلای، Requirements نام دارند را میتوانید در وبسایت دانشگاه مقصد خود جستجو کنید. حواستان باشد که ددلاین اپلای دانشگاه برای هر مقطع را از دست ندهید. لازم است پیش از تاریخ ددلاین، تمام مدارک مورد نیاز خود را برای دانشگاه ارسال کرده باشید.
نکات مهم در فرآیند اپلای برای یک دانشگاه
- معدل یکی از عوامل تاثیرگذار در گرفتن پذیرش از دانشگاه است. حداقل معدل لازم برای اپلای در وبسایت دانشگاه ذکر میشود و اطلاعات مربوط به آن را از آن جا میتوانید به دست آورید. برای مقایسه معدل خود با معدلی که در سایت دانشگاه میبینید لازم است معادل سازی انجام دهید. البته در ترجمه ریز نمرات این معادل تحت عنوان GPA وجود دارد و از این طریق میتوانید معدل خود را با حداقل معدل مورد نیاز، مقایسه کنید.
- چنانچه تمام شرایط پذیرش را داشته باشید و از دانشگاه پذیرش بگیرید و به هر دلیلی نتوانید برای همان ترم تحصیلی ثبت نام کنید، میتوانید درخواست Admission Deferral بدهید. در این صورت لازم است ایمیلی به بخش Admissions Office دانشگاه بزنید و شرایط خود را توضیح دهید. در صورت موافقت، دانشگاه ثبت نام شما را به ترم بعد موکول میکند.
- اطلاع از فرآیند اپلای یکی از مهمترین نکات در پروسه اقدام برای پذیرش دانشگاه است. اینکه بدانید دقیقا به چه مدارکی برای اپلای نیاز دارید، آیا واجد شرایط اپلای برای دانشگاه مورد نظر خود هستید یا نه، تهیه هر یک از پیش نیازها و مدارک چقدر زمان میبرد و تا چه زمانی وقت دارید این مدارک را برای دانشگاه بفرستید، همگی بر احتمال گرفتن پذیرش از دانشگاه موثر هستند.
- نکته دیگری که لازم است در نظر بگیرید، داشتن چندین گزینه برای اپلای است. اپلای کردن برای چندین دانشگاه، شانس شما را برای گرفتن پذیرش بیشتر میکند. البته در این صورت میتوانید دانشگاههایی را انتخاب کنید که اپلیکیشن فی ندارند. چرا که پرداخت هزینه اپلیکیشن فی برای چندین دانشگاه، هزینه زیادی برایتان خواهد داشت.
- توجه به ددلاینها از دیگر نکات مهم است. ددلاین اپلای، ددلاین پرداخت اپلیکیشن فی و ددلاین شرکت در آزمونهای زبان از جمله تاریخهایی هستند که حتما باید از آنها اطلاع داشته باشید.
در این مقاله با مقاطع تحصیلی دانشگاهی آشنا شدیم و مدارک لازم برای اپلای در هر مقطع را نیز مرور کردیم. هنگام اپلای حتما تاریخ ددلاینها را در نظر داشته باشید. گاهی بیتوجهی به این تاریخها میتواند از لحاظ زمان، پروسه شما را به کلی عقب بیندازد. برای بدست آوردن اطلاعات اپلای بیشتر نیز، هیچ وبسایتی بهتر از وبسایت دانشگاه مقصدتان نیست. تمام پیش نیازهای پذیرش را از همان جا مطالعه کنید و نگران از قلم انداختن چیزی نباشید.
حامد
۱۴۰۱/۰۷/۰۳سلام. ممنون از مطالب خوبتون. یه سوال دیگه داشتم. برخی دانشگاه ها cgpa میخوان اینو از کجا باید پیگیر شد؟
مهسا
۱۴۰۱/۰۵/۳۰سلام با تشکر از مطالب ارائه شده.